Ο ΧΡΥΣΟΣ ΠΗΓΑΣΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

Ένας χρυσός Ελληνικός Πήγασος από τη Θράκη, 4ος αι. π.Χ.
Βρέθηκε στο Βάζοβο της Βουλγαρίας.
Εθνικό Μουσείο Ιστορίας στη Σόφια


Οι Οδρύσες (αρχ. ελλην.: Ὀδρύσαι) ήταν μια από τις ισχυρότερες θρακικές φυλές που κατοικούσε στην κοιλάδα του ποταμού Έβρου.
Αυτό τοποθετεί τη φυλή στις σημερινή παραμεθόρια περιοχή της Νοτιοανατολικής Βουλγαρίας, της Βορειοανατολικής Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Τουρκίας, με επίκεντρο την πόλη της Αδριανούπολης. Μέσα από τη χώρα τους περνούσε επίσης ο ποταμός Αρπησσος.
Ο Ηρόδοτος ήταν ο πρώτος συγγραφέας που αναφέρει τους Οδρύσες.
Ο Ξενοφών γράφει ότι οι Οδρύσες διοργάνωναν ιπποδρομίες και έπιναν μεγάλες ποσότητες κρασιού μετά την ταφή των νεκρών πολεμιστών τους.
Ο Θουκυδίδης γράφει για το έθιμό τους, κοινό στους περισσότερους Θράκες, της δωροδοκίας για τη διεκπεραίωση των υποθέσεων, που διαψεύδεται από τον Ηρακλείδη.
Πήραν το όνομα τους από το μυθικό βασιλέα Όδρυσο.

Το Βασίλειο των Οδρυσών (λατ.: Regnum Odrysium) ήταν μια κρατική ένωση πάνω από 40 Θρακικών φύλων και 22 βασιλείων που υπήρξε μεταξύ του 5ου π.Χ. και του 1ου μ.Χ. αιώνα. Αποτελείτο κυρίως από τη σημερινή Βουλγαρία, εκτεινόμενο και σε περιοχές της Βόρειας Δοβρουτσάς, της Βόρειας Ελλάδας και της σύγχρονης Ευρωπαϊκής Τουρκίας.

Πιστεύεται ότι το βασίλειο δεν είχε καμία πρωτεύουσα.
Αντ'αυτού οι βασιλείς μάλλον μετακινούντο μεταξύ διαφόρων κατοικιών.
Μια πρωτεύουσα ήταν η πόλη Οδρύσα (θεωρούμενη η Ουσκούνταμα, σύγχρονη Αδριανούπολη), όπως αναγράφεται στα νομίσματα.
Μια άλλη βασιλική κατοικία, που πιστεύεται ότι είχε κατασκευαστεί από τον Κότυ Α΄ (383-358 π.Χ.) ήταν στο χωριό Στάροσελ, ενώ το 315 π.Χ. χτίστηκε ως πρωτεύουσα η Σευθόπολις.
Παλιά πρωτεύουσα ήταν η Βιζύη.
Το βασίλειο διασπάστηκε και συμπρωτεύουσα ήταν η Καβύλη από το τέλος του 4ου αιώνα π.Χ.

Τον Πήγασο τον συναντάμε σε αρκετά αρχαία νομίσματα, πιο γνωστό ο Κορινθιακός Στατήρας.

Ο Στατήρας της αρχαίας Κορίνθου με τον Πήγασο και από την άλλη πλευρά την Αθηνά να φορά κορινθιακή περικεφαλαία. Το γράμμα Κόππα που διακρίνεται κάτω από τα μπροστινά πόδια του Πήγασου ήταν η δωρική προφορά και γραφή του γράμματος Κάππα και συμβόλιζε το πρώτο γράμμα της λέξης Κόρινθος.

Εικόνα επάνω: Νομίσματα της αρχαίας Κορίνθου με τον Πήγασο, την Αθηνά, τον Βελλεροφόντη να σκοτώνει τη Χίμαιρα, την Αθηνά και την Περσεφόνη. Γκραβούρα του 1794.Έκδοση STUART, James, and Nicholas REVETT. The Antiquities of Athens measured and delineated by James Stuart F.R.S. and F.S.A. and Nicholas Revett painters and architects, τομ. III (επιμέλεια Willey Reveley), Λονδίνο, John Nichols, 1794.

Η Κόρινθος, όπως και η Αίγινα, ανταγωνιζόταν στο εμπόριο την Αθήνα. Άρχισε να κόβει νομίσματα, γύρω πιθανότατα στο 500 π.Χ. Αρκετοί μελετητές έχουν υποστηρίξει ότι τα πρώτα κορινθιακά νομίσματα ανήκουν στην εποχή του τυράννου Κύψελου γύρω στο 620 π.Χ., αλλά σίγουρες αποδείξεις γι' αυτό δεν υπάρχουν. Ο κορινθιακός στατήρας είχε ίσο βάρος με το αθηναϊκό δίδραχμο (8,5 γραμμάρια) και η τρίτη υποδιαίρεσή του ήταν ίση με το τρίδραχμο. Δεν ήταν κυλινδρικός, όπως της Αίγινας και της Αθήνας, αλλά αντίθετα αποτελούνταν από επίπεδους δίσκους. Ως σύμβολο η Κόρινθος είχε επιλέξει τον Πήγασο και το αρχικό γράμμα του ονόματος της πόλης της, το αρχαϊκό κόππα.
Η νομισματική παραγωγή της Κορίνθου, ύστερα από κάμψη που σημείωσε την περίοδο του Πελοποννησιακού πολέμου – λόγω έλλειψης της πρώτης ύλης, του αρ­γύρου, που προμηθευόταν από την Αθή­να – παρουσίασε θεαματική αύξηση στις αρχές του 4ου αι. π.Χ. Οι τύποι των κοριν­θιακών νομισμάτων εμπνέονται από τη μυθολογία και την τοπική ιστορία: ο Πήγα­σος, το φτερωτό άλογο που δάμασε ο κο­ρίνθιος ήρωας Βελλερεφόντης με τη βοή­θεια της θεάς Αθηνάς, αποτυπώνεται στην πρόσθια όψη τους — σ’ αυτόν αναφέρεται και η αρχαία ονομασία τους: πώλοι(που­λάρια).


Γύρω στα τέλη του 6ου αι. π.Χ., καθιερώνεται η κεφαλή της Αθηνάς Χαλινίτιδος στην οπίσθια όψη. Τους ίδιους τύ­πους παρουσιάζουν και τα νομίσματα ορισμένων αποικιών της Κορίνθου, κατά τον 5ο και 4ο  αι. π.Χ., όπως η Λευκάδα, η Αμβρακία κ.ά.

Στον αρχαίο ελληνικό κόσμο τα νομίσματα εκδίδονταν από τις πόλεις-κράτη. Αυτές, ανεξάρτητα από την έκταση και τη δύνα­μή τους, είχαν αυτόνομη οικονομία και διαφορετικό νόμισμα η κάθε μία, που ξεχώριζε από τους τύπους του. Η κάθε πόλη απεικόνιζε στα νομίσματά της παραστάσεις οικείες στους πολίτες της, που προέρχονταν από την ιστορία της, τη μυθολογία της, τα χαρα­κτηριστικά προϊόντα της. Έκοβαν κυρίως αργυρά νομίσματα, λιγότερα χρυσά και από τον 4ο αι. π.Χ. πολλά χαλκά. Πολύ σπάνια χρησιμοποιούσαν το σίδηρο και άλλα κράματα. Η Αίγινα, η Κόρινθος και η Αθήνα έκοψαν τα πρώτα αργυρά ελληνικά νομίσματα και διέδωσαν τη χρήση του νομίσματος στον υπό­λοιπο τότε γνωστό κόσμο.


Η Αίγινα πρώτη, λίγο πριν από τα μέσα του 6ου αι. π.Χ., εξέδωσε στατήρες με παράσταση θαλάσσιας χελώνας στην πρόσθια όψη και έγκοιλο, μοιρασμένο σε ακανόνιστα διάχωρα, στην άλλη. Τα νομί­σματα* της Αίγινας -γνωστά ως χελώναι– κυκλοφόρησαν στις περισ­σότερες περιοχές του Ελλαδικού χώρου. Βρέθηκαν όμως και στην Περσία, την Αίγυπτο και την Κάτω Ιταλία. Η αντικατάσταση της θαλάσσιας χελώνας από τη χερσαία και η χάραξη των αρχικών της πόλης αποτελούν τα χαρακτηριστικά της αλλαγής που συντελέστη­κε το 446 π.Χ., λίγο πριν από τον Πελοποννησιακό πόλεμο, και σηματοδοτεί το τέλος της κυριαρχίας της Αίγινας στη θάλασσα.