«Ου παντός πλειν εις Κόρινθον», είχε επισημάνει ο Στράβων, δεν μπορούσε δηλαδή ο καθένας να ζήσει στην Κόρινθο («Γεωγραφικά», VIII, 378).Γιατί η κόρινθος στην όπως στην ελληνική έτσι και στην ρωμαική της φάση είναι ''αφνειός'' δηλαδή πλούσια.Απαιτεί έξοδα και ενέχει παρεκτροπές.
-Οτι μπορεί να κάνει το μυαλό μας να ξε-blogg-άρει!!!
by Ap.Sfirakis
Ενα ιδιαίτερα μεγάλης αξίας, αρχαιολογικής και οικονομικής, αρχαίο μνημείο της Αρχαϊκής Εποχής (6ου αιώνα π.Χ.), εντοπίστηκε από το Τμήμα Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αρχαιοτήτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής, στα χέρια αρχαιοκάπηλου στη Νεμέα Κορινθίας. Πρόκειται για κεφαλή Κούρου, μεγαλύτερη του φυσικού μεγέθους (40 εκ), με σωζόμενο τμήμα λαιμού, με αστραγαλωτή κόμμωση, από ασβεστόλιθο ή πωρόλιθο, προερχόμενη από αρχαίο επαρχιακό εργαστήριο, που σύμφωνα με τους ειδικούς που την εξέτασαν την καθιστά μοναδικής αρχαιολογικής αξίας. Για την υπόθεση συνελήφθη την Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2019, στη Νεμέα ένας 49χρονος, που κατείχε παράνομα το αρχαίο μνημείο, το οποίο είχε κρύψει ανάμεσα σε πέτρες σε αγροτική οδό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, ο συλληφθείς ημεδαπός αναζητούσε αγοραστές με σκοπό την πώληση του αρχαίου μνημείου έναντι 500.000 ευρώ. Οι αστυνομικοί, οι οποίοι είχαν πληροφορίες, τον εντόπισαν, τον παγίδευσαν και κατάφεραν να τον συλλάβουν και να βρουν τον Κούρο.
Το αρχαίο αντικείμενο κατασχέθηκε και επιδείχθηκε στην προϊσταμένη του Τμήματος Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, η οποία γνωμάτευσε ότι εμπίπτει στις προστατευτικές διατάξεις της νομοθεσίας περί προστασίας αρχαιοτήτων. Το κατασχεθέν αντικείμενο φωτογραφήθηκε από συνεργείο της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών και θα παραδοθεί στο Μουσείο της Αρχαίας Κορίνθου.
Ο συλληφθείς, με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος του, οδηγήθηκε στον εισαγγελέα Πρωτοδικών Κορίνθου.
Τον Ιούλιο του 1984, εντοπίστηκε μια αρχαία σαρκοφάγος της πρώιμης αρχαϊκής περιόδου σε σωστική ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε από την Δρ Ελένη Κόρκα, στην περιοχή της Φανερωμένης, κοντά στον οικισμό Χιλιομόδι της Κορινθίας. Μέσα στη σαρκοφάγο, ο γυναικείος σκελετός διατηρήθηκε μαζί με αξιόλογα αφιερώματα και το εσωτερικό της πλάκας ήταν καλυμμένο με μία σύνθεση από δύο λιοντάρια μνημειακού χαρακτήρα. Λόγω της σημασίας του ευρήματος, διεξήχθησαν έρευνες στην περιοχή γύρω από την ανακάλυψη και στη γύρω περιοχή, όπου πιστεύεται ότι βρισκόταν η αρχαία πόλη της Τενέας.
Η πρώτη συστηματική έρευνα στην περιοχή, άρχισε το 2013 υπό την διεύθυνση της Δρ Ελένης Κόρκα, τώρα Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Συλλογών. Περιελάμβανε τη συμμετοχή Ελλήνων και ξένων επιστημόνων, αρχαιολόγων, γεωλόγων και μαθητών. Η έρευνα έφερε στο φως ένα αρχαϊκό νεκροταφείο συνεχούς χρήσης. Το νεκροταφείο είχε οργανωμένους χώρους ταφής με περιβλήματα αρχαϊκής περιόδου που πιστοποιούσαν το μέρος ενός πλούσιου κοιμητηρίου αντάξιου της σπουδαιότητας της πόλη της Τενέας κατά την αρχαϊκή περίοδο- 8ος αιώνας π.Χ. Η Τενέα ήταν η κύρια πόλη της κοιλάδας, βρισκόμενη σε μια στρατηγική θέση που έλεγχε την οδό από το Άργος προς την αρχαία Κόρινθο και το λιμένα Κεγχρεών, που ήταν πολύ δραστήριο τον 8ο π.Χ. αιώνα λόγω της συμμετοχής της Τενέας στον αποικισμό των Συρακουσών. Ο Παυσανίας, ως ταξιδιώτης του δεύτερου αιώνα μ.Χ. έχει γράψει ότι οι κάτοικοι της Τενέας ήταν Τρώες αιχμάλωτοι που μεταφέρθηκαν από την Τένεδο υπό την αρχηγία του Αγαμέμνονα. Ο ιστορικός Στράβων αναφέρει ότι η Τενέα ήταν τόπος όπου ο Κορίνθιος βασιλιάς Πολύβιος ανάθρεψε τον Οιδίποδα. Επιπλέον ο Στράβων, σημειώνει ότι η Τενέα, πριν από την καταστροφή της Κορίνθου από τους Ρωμαίους, είχε γίνει ανεξάρτητη. ΒΙΝΤΕΟ απο Tenea Prjct
Οι ανασκαφικές έρευνες το 2019 στο Χιλιομόδι Κορινθίας, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Αρχαίας Τενέας», αποκάλυψαν μέρος του κεντρικού ιστού της πόλης με δημόσια κτίρια συνολικής έκτασης 600 τ.μ. Συγκεκριμένα, ανασκάφηκε τμήμα δημόσιου λουτρικού συγκροτήματος ρωμαϊκών χρόνων, καθώς και μέρος δημόσιου κτιρίου λατρευτικής χρήσης αρχαϊκών χρόνων.
Τα φετινά αρχαιολογικά κατάλοιπα εντοπίστηκαν δυτικά και σε μικρή απόσταση από τις οικιστικές εγκαταστάσεις που ανασκάφηκαν το 2018 και προσφέρουν σημαντικά στοιχεία για τους κεντρικούς δημόσιους χώρους της αρχαίας πόλης. Ταυτόχρονα διενεργήθηκε ευρείας κλίμακας επιφανειακή έρευνα που απέδωσε πολλές καινούργιες πληροφορίες για την τοπογραφία της περιοχής. Μεταξύ των ευρημάτων ξεχωρίζουν ασημένια και χάλκινα νομίσματα της ελληνιστικής περιόδου. Το λουτρό έχει προσανατολισμό Β/Ν. Φέτος διερευνήθηκαν επτά χώροι του, οι οποίοι καλύπτουν έκταση 500 τ.μ. Οι χώροι αυτοί αποτελούν τμήμα μόνο του συνόλου των λουτρικών εγκαταστάσεων, οι οποίες φαίνεται να επεκτείνονται στα νότια και δυτικά του ανεσκαμμένου χώρου.
Συγκεκριμένα, στο βόρειο τμήμα του ανεσκαμμένου χώρου εντοπίστηκαν τρεις κατά σειρά αίθουσες στον άξονα Α/Δ, οι οποίες επικοινωνούν μεταξύ τους με θυραία ανοίγματα και ταυτίζονται με τους θερμούς χώρους του λουτρού (caldarium). Σε όλες διατηρείται το υποδαπέδιο σύστημα θέρμανσης με υπόκαυστα κυκλικής και τετράγωνης διατομής και σε όλες εντοπίζεται στοά εφοδιασμού και καθαρισμού των υποκαύστων (praefurnium). Επιπλέον, πήλινοι αεραγωγοί περιστοιχίζουν εσωτερικά τους τοίχους τους. Στο μεγαλύτερο τμήμα των χώρων διατηρείται σε καλή κατάσταση το υπερυψωμένο δάπεδό τους από πήλινες πλάκες, που σε αρκετά σημεία τους φέρουν διακόσμηση με ερυθρό χρώμα. Τέλος, σε δύο από τις αίθουσες, διαμορφώνονται αψίδες οι οποίες εσωτερικά έχουν υπερυψωμένα τοιχάρια που φέρουν μαρμαροθετήματα. Γενικότερα, σε όλους τους χώρους του λουτρού βρέθηκαν στο στρώμα καταστροφής σπαράγματα μαρμαροθετημάτων και ψηφίδες, γεγονός που καταδεικνύει την πολυτέλεια του συγκροτήματος, το οποίο είχε πολλαπλές φάσεις κατασκευής.
Στο νότιο ανεσκαμμένο τμήμα του συγκροτήματος εντοπίστηκαν τέσσερις αίθουσες. Από αυτές μια φέρει κτιστά θρανία περιμετρικά στους τοίχους της και διατρέχεται από κιονοστοιχεία με κατεύθυνση Α/Δ. Στο δάπεδό της βρέθηκε καταπεσμένο ιωνικό κιονόκρανο και ένας κίονας. Η αίθουσα αυτή επικοινωνεί στα ανατολικά με μια δεύτερη, η οποία φέρει λουτήρες και αυτή με τη σειρά της επικοινωνεί στα βόρεια με το caldarium και στα νότια με κολυμβητική δεξαμενή, της οποίας ένα μόνον τμήμα διερευνήθηκε φέτος. Ανατολικά αποκαλύφθηκε τρίτη αίθουσα, η οποία περιλαμβάνει λουτήρα και εκτεταμένο πήλινο δάπεδο, το οποίο διατηρείται σε εξαιρετικά καλή κατάσταση.
Κάτω από το δάπεδο εντοπίστηκε μολύβδινος αγωγός στην επιφάνεια του οποίου αναγράφεται το όνομα του κατασκευαστή. Η αίθουσα αυτή εκτείνεται σε όλο το μήκος του διερευνηθέντος λουτρικού συγκροτήματος στον άξονα Β/Ν. Στο εσωτερικό της εντοπίστηκε σε στρώμα καταστροφής καταπεσμένο δωρικό κιονόκρανο και κίονας με ραβδώσεις. Τέλος, στο ΝΔ τμήμα του λουτρού βρέθηκε χώρος στον οποίο απολήγει αγωγός απορροής υδάτων που διατρέχει υποδαπέδια τις παραπάνω αίθουσες. Στον τελευταίο αυτό χώρο εντοπίστηκαν αποθέσεις χρηστικών αγγείων ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων, κεφαλή πήλινου ειδωλίου, πληθώρα θραυσμάτων γυάλινων μοιροδοχείων, καθώς και αποτμήματα υαλοθετημάτων επάνω σε κονίαμα. Κατά τη διάρκεια της ανασκαφής των λουτρών βρέθηκαν 130 νομίσματα που χρονολογούνται από την ελληνιστική έως και την υστερο-ρωμαϊκή περίοδο. Ορισμένα από αυτά ανήκουν σε νομισματικούς θησαυρούς.
Για την οικόδομηση των παραπάνω εγκαταστάσεων χρησιμοποιήθηκε και αρχιτεκτονικό υλικό αρχαϊκών, κλασικών και ελληνιστικών χρόνων, το οποίο αποδομήθηκε πιθανότατα από πρωιμότερες μνημειακές κατασκευές που δέσποζαν στο χώρο. Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία από κίονες, κιονόκρανα, τρίγλυφα, επιστήλια, γεισίποδες κ.α., καθώς και η κεραμική ελληνιστικών, κλασικών και αρχαϊκών χρόνων στα κατώτερα ανεσκαμμένα στρώματα του λουτρού ενισχύουν την παραπάνω άποψη. Βόρεια του λουτρού, σε άμεση επαφή με αυτό και σε μεγαλύτερο βάθος εντοπίστηκαν εγκαταστάσεις αρχαϊκών χρόνων, που περιλαμβάνουν πηγάδι με εξάγωνο στόμιο, εντός χώρου που ορίζεται από τοίχους σε διάταξη Π. Στο εσωτερικό του χώρου αυτού, σε στρώμα αρχαϊκής κεραμικής, εντοπίστηκε τμήμα μηρού από μαρμάρινο γλυπτό αρχαϊκής περιόδου, κατασκευασμένο από παριανό μάρμαρο, τμήμα γλυπτού από τον ώμο πιθανότατα γυναικείου αγάλματος φυσικού μεγέθους, καθώς και πώρινη πιθανόν εναέτια κεφαλή αλόγου. Αμέσως ανατολικά του πηγαδιού, ανασκάφηκε αποθέτης στο εσωτερικό του οποίου εντοπίστηκε σωρεία κεραμικής του 6ου αι. π.Χ.
Τα ευρήματα είναι κυρίως μικρογραφικά αγγεία, τρία πήλινα ειδώλια αλόγων, ζωόμορφος αρύβαλλος, δακτυλιόσχημος αρύβαλλος με πλαστικό στόμιο που απεικονίζει σειρήνα, αστράγαλος με επίχρισμα ερυθρού χρώματος, δύο σιδερένια ομοιώματα τράπεζας κ.α. Από το εσωτερικό του πηγαδιού το οποίο διερευνήθηκε σε βάθος 15μ. ανασύρθηκε μεγάλη ποσότητα αρχιτεκτονικών μελών αρχαϊκής, κλασικής και ελληνιστικής περιόδου, επιζωγραφισμένες σίμες, βάση μαρμάρινου αγαλματιδίου στο οποίο διατηρείται κεφάλι σκύλου και πόδια ανδρικής μορφής, πιθανόν Μελέαγρου, κορμός αγαλματιδίου γυμνής γυναικείας μορφής, πιθανόν Αφροδίτης, άνω τμήμα γυμνού κορμού μαρμάρινου γυναικείου αγαλματιδίου, πάνω από 60 αμφορείς και οινοχόες, κεραμική από τους αρχαϊκούς έως τους ύστερους ρωμαϊκούς χρόνους, νομίσματα ρωμαϊκών και υστερο-ρωμαϊκών χρόνων και μια αιχμή σιδερένιου δόρατος. Τα παραπάνω κατά χώραν κατάλοιπα, σε συνδυασμό με τα κινητά ευρήματα που βρέθηκαν στο εσωτερικό τους, μας επιτρέπουν να υποθέσουμε ότι πρόκειται για χώρους τέλεσης λατρείας, που αποτελούν πιθανότατα μέρος ενός μεγαλύτερου δημόσιου αρχαϊκού συγκροτήματος, το οποίο εκτείνεται σε σημεία που δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί σε βάθος.
Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από διεπιστημονική ομάδα, Αρχαιολόγων, Νομισματολόγων, Ανθρωπολόγων, Τοπογράφων, Αρχιτεκτόνων και Συντηρητών υπό τη Διεύθυνση της αρχαιολόγου Δρ. Έλενα Κόρκα, με φορέα υλοποίησης τη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και με υπεύθυνη την κ. Π. Ευαγγέλογλου, Αρχαιολόγο της ΕΦΑ Κορινθίας. Για μια ακόμη χρονιά συμμετείχαν φοιτητές από πανεπιστημιακές σχολές της Ελλάδας και του εξωτερικού, οι οποίοι εργάστηκαν και μαθήτευσαν στο πλαίσιο των ερευνητικών εργασιών. Ταυτόχρονα διεξήχθησαν εκπαιδευτικά προγράμματα σε μαθητές γυμνασίου και λυκείου και ξεναγήσεις σε ενήλικες. Η ιχνηλάτηση του παρελθόντος. Είναι ο μόνος σωστός τρόπος να χτίσουμε οικουμενικούς νέους Έλληνες. Η διεύθυνση του προγράμματος ευχαριστεί θερμά για την γενναιόδωρη αρωγή τους, την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Κορινθίων, το Ίδρυμα Π. και Α. Κανελλοπούλου, την εταιρεία Χρ. Τσαούση, MYTILINEOS, Λάβα Α. Ε. Θυγατρική του Ομίλου Ηρακλής. Επίσης ευχαριστούμε το Σωματείο «Φίλοι Αρχαίας Τενέας» και τους κατοίκους του Χιλιομοδίου. Επιπρόσθετα, τους κυρίους Τάκη, Κανέλο, Ξύδη, Ηλία και Χασικίδη που παραχώρησαν τα αγροτεμάχιά τους για τη διεξαγωγή της έρευνας, καθώς και τους κυρίους. Μανούσο και Μαρία Μανουσάκη, Θωμά Αθανασάκο και Παναγιώτα Βουρβουροπούλου για την φιλοξενία των τομεαρχών και συνεργατών-ερευνητών. Τέλος, ευχαριστίες απευθύνονται στην ΓΔΑΠΚ, ΔΙΠΚΑ και ΕΦΑ Κορινθίας καθώς και στη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεοτέρων Μνημείων, την ΕΦΑ Πόλης Αθηνών, το Νομισματικό Μουσείο και τη Σχολή Τοπογράφων Μηχανικών του Μηχανικών για την υποστήριξή τους. ΥΠ.ΠΟ. ΠΗΓΗ elculture.gr Πηγή βίντεο Tenea Prjct
Το βραβείο «Ευρωπαϊκό Μουσείο της χρονιάς 2020» διεκδικούν δυο ελληνικά μουσεία, όπως έγινε γνωστό πριν από λίγο από το Φόρουμ των Ευρωπαϊκών Μουσείων (European Museum Forum-EMF), που κάνει και την απονομή: το Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου και το Μουσείο ‘Αγγελου Σικελιανού, στη Λευκάδα.
Ο θεσμός του European Museum of the Year Award (EMYA) θεσπίστηκε το 1977 και τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης, με στόχο να βραβεύει, σε ετήσια βάση, την καλύτερη μουσειακή πρακτική στην Ευρώπη και να ενθαρρύνει τις καινοτόμες δράσεις στην κοινωνία των μουσείων. Το βραβείο απονέμεται κάθε χρόνο στην ετήσια διάσκεψη του EMF, σε μουσεία που άνοιξαν πρόσφατα ή σε μουσεία με πρόσφατα ανακαινισμένες εκθέσεις. Το 2020 η ετήσια διάσκεψη θα πραγματοποιηθεί στο Κάρντιφ της Ουαλίας, από τις 29 Απριλίου ως τις 2 Μαΐου.
Η οικία Σικελιανού στην οποία στεγάζεται το ομώνυμο μουσείο, αγοράστηκε από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας το 2009. Ανακαινίστηκε και διαμορφώθηκε σε ένα πρωτοποριακό μουσειακό χώρο που παραδόθηκε στο Δήμο Λευκάδας και εγκαινιάστηκε στις 6 Οκτωβρίου 2017. Πρόκειται για έναν ιδιαίτερο μουσείο που δεν εκθέτει απλά ενθυμήματα από τον Αλαφροΐσκιωτο ποιητή αλλά ταξιδεύει τον επισκέπτη σε κάθε πτυχή όχι μόνο της ζωής αλλά και του έργου του μέσα από μια πρωτοποριακή αρχιτεκτονική και μουσειολογική προσέγγιση, έργο μια ομάδας διακεκριμένων επιστημόνων.
Στο χώρο του θα συναντήσει κανείς εκθέματα που αφορούν στη ζωή και το έργο του Σικελιανού, τα οποία πρόσφεραν μεγάλα μουσεία, συλλέκτες και φορείς από όλη την Ελλάδα.
Στο μουσείο υπάρχουν ιδιαίτερα εκθέματα όπως το νυφικό της Άννας και υφαντά της, τα χειροποίητα ρούχα που ύφανε η Εύα για τον εαυτό της και για τις Δελφικές Εορτές, το διαβατήριό της, η πλεξούδα από τα πορφυρά μαλλιά της, σπάνιες εκδόσεις και χειρόγραφα, φωτογραφικό υλικό, ταινίες και ηχογραφημένες απαγγελίες με τη φωνή του ίδιου του ποιητή.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ Το Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου κτίστηκε το 1932 για να στεγάσει τα πολυάριθμα αντικείμενα που έφερνε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. Η ανέγερσή του έγινε από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών, με δωρεά της Ada Small Moore.
Το κτήριο σχεδιάστηκε από τον Stuart Thompson, σύμφωνα με τα αρχιτεκτονικά πρότυπα της «Σχολής του Σικάγο». Η δυτική του πτέρυγα προστέθηκε αργότερα, το 1951. Οι χώροι του Μουσείου οργανώθηκαν γύρω από δύο αίθρια, που δίνουν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στο κτήριο. Το διάστημα 2007-2008 έγιναν εργασίες για την αναβάθμιση του Μουσείου, με χρηματοδότηση του Γ΄ ΚΠΣ. Τότε ανακαινίστηκαν οι δύο αίθουσες που στέγαζαν τις προϊστορικές συλλογές και τα ευρήματα από το Ασκληπιείο.
Το 2015 ολοκληρώθηκαν μεγάλης κλίμακας εργασίες στην ανατολική και νότια πτέρυγα. Στους χώρους αυτούς φιλοξενείται πλέον μια νέα έκθεση για την αρχαία Κόρινθο, από τα γεωμετρικά χρόνια μέχρι και την καταστροφή της από τους Ρωμαίους, το 146 π.Χ. Το έργο συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ 2007-2013.
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το Διεθνές αρχαιολογικό συνέδριο «Τροία-Τενέα-Ρώμη» στην Κόρινθο.
Διεθνές αρχαιολογικό συνέδριο με θέμα «Τροία-Τενέα-Ρώμη» διοργανώθηκε από τη Διευθύντρια της Συστηματικής Αρχαιολογικής Έρευνας της Αρχαίας Τενέας Δρα Έλενα Κόρκα και το μη κερδοσκοπικό Σωματείο «Φίλοι Αρχαίας Τενέας». Το συνέδριο διεξήχθη την Πέμπτη 5 Δεκεμβρίου 2019 στο Δημοτικό Θέατρο Κορίνθου «Θωμάς Θωμαΐδης» (Δαμασκηνού 57). Οι τρεις πόλεις, Τροία-Τενέα-Ρώμη, συνδέονται με ένα κοινό μυθολογικό παρελθόν και η μελέτη τους ως συνόλου θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση και ερμηνεία των ιστορικών και αρχαιολογικών δεδομένων τους. Με αφορμή το έτος της Τροίας, καθώς και των σημαντικών αρχαιολογικών ευρημάτων από τις ανασκαφές της αρχαίας Τενέας, διοργανώνεται για πρώτη φορά επιστημονική συνάντηση επί των θεμάτων αυτών. Το συνέδριο ξεκίνησε με ομιλία της Διευθύντριας της Συστηματικής Αρχαιολογικής Έρευνας της Αρχαίας Τενέας Δρα Έλενα Κόρκα και της κας Μαριάννας Βαρδινογιάννη.
Παρευρέθηκαν ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιος για την Έρευνα και την Καινοτομία, Βουλευτής Κορινθίας, κ. Χρίστος Δήμας o Βουλευτής Κορινθίας κ. Νίκος Ταγαράς,η βουλευτής κα. Μαριλένα Σούκουλη-Βιλιάλη, o Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε Κορινθίας κ. Αναστάσιος Γκιολής, ο Δήμαρχος Κορινθίων κ. Βασίλης Νανόπουλος, η Αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου για θέματα Παιδείας – Πολιτισμού κα. Αθηνά Κόρκα-Κώνστα, ο Δρ. Απόστολος Παπαφωτίου. Mε το Αρχαιολογικό Συνέδριο «Τροία-Τενέα-Ρώμη», δόθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων αναφορικά με τη σύνδεση των τριών πόλεων, σε Έλληνες και ξένους μελετητές των τομέων της αρχαιολογίας, της αρχιτεκτονικής, της αρχαιομετρίας, καθώς και σε εμπειρογνώμονες της πολιτιστικής επικοινωνίας και των πολιτιστικών διαδρομών, της διαχείρισης μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων και μουσείων, όπως επίσης και ειδικών στην ιστορία, στη μυθολογία, στη γλωσσολογία και στην τοπογραφία. Η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των διακεκριμένων επιστημόνων που θα συμμετείχαν θα οδηγήσει σε εμπλουτισμό της σχετικής βιβλιογραφίας, σε συνέργειες και στην ανάπτυξη νέων πολιτιστικών διαδρομών. Το συνέδριο τελέστηκε υπό την Αιγίδα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, του Δήμου Κορινθίων, του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής UNESCO και του Ελληνικού ICOMOS. Μέγας Χορηγός του συνεδρίου ο όμιλος Μοτορ Οιλ.
Ένας χρυσός Ελληνικός Πήγασος από τη Θράκη, 4ος αι. π.Χ. Βρέθηκε στο Βάζοβο της Βουλγαρίας. Εθνικό Μουσείο Ιστορίας στη Σόφια Οι Οδρύσες (αρχ. ελλην.: Ὀδρύσαι) ήταν μια από τις ισχυρότερες θρακικές φυλές που κατοικούσε στην κοιλάδα του ποταμού Έβρου. Αυτό τοποθετεί τη φυλή στις σημερινή παραμεθόρια περιοχή της Νοτιοανατολικής Βουλγαρίας, της Βορειοανατολικής Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Τουρκίας, με επίκεντρο την πόλη της Αδριανούπολης. Μέσα από τη χώρα τους περνούσε επίσης ο ποταμός Αρπησσος. Ο Ηρόδοτος ήταν ο πρώτος συγγραφέας που αναφέρει τους Οδρύσες. Ο Ξενοφών γράφει ότι οι Οδρύσες διοργάνωναν ιπποδρομίες και έπιναν μεγάλες ποσότητες κρασιού μετά την ταφή των νεκρών πολεμιστών τους. Ο Θουκυδίδης γράφει για το έθιμό τους, κοινό στους περισσότερους Θράκες, της δωροδοκίας για τη διεκπεραίωση των υποθέσεων, που διαψεύδεται από τον Ηρακλείδη. Πήραν το όνομα τους από το μυθικό βασιλέα Όδρυσο. Το Βασίλειο των Οδρυσών (λατ.: Regnum Odrysium) ήταν μια κρατική ένωση πάνω από 40 Θρακικών φύλων και 22 βασιλείων που υπήρξε μεταξύ του 5ου π.Χ. και του 1ου μ.Χ. αιώνα. Αποτελείτο κυρίως από τη σημερινή Βουλγαρία, εκτεινόμενο και σε περιοχές της Βόρειας Δοβρουτσάς, της Βόρειας Ελλάδας και της σύγχρονης Ευρωπαϊκής Τουρκίας. Πιστεύεται ότι το βασίλειο δεν είχε καμία πρωτεύουσα. Αντ'αυτού οι βασιλείς μάλλον μετακινούντο μεταξύ διαφόρων κατοικιών. Μια πρωτεύουσα ήταν η πόλη Οδρύσα (θεωρούμενη η Ουσκούνταμα, σύγχρονη Αδριανούπολη), όπως αναγράφεται στα νομίσματα. Μια άλλη βασιλική κατοικία, που πιστεύεται ότι είχε κατασκευαστεί από τον Κότυ Α΄ (383-358 π.Χ.) ήταν στο χωριό Στάροσελ, ενώ το 315 π.Χ. χτίστηκε ως πρωτεύουσα η Σευθόπολις. Παλιά πρωτεύουσα ήταν η Βιζύη. Το βασίλειο διασπάστηκε και συμπρωτεύουσα ήταν η Καβύλη από το τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. Τον Πήγασο τον συναντάμε σε αρκετά αρχαία νομίσματα, πιο γνωστό ο Κορινθιακός Στατήρας.
Ο Στατήρας της αρχαίας Κορίνθου με τον Πήγασο και από την άλλη πλευρά την Αθηνά να φορά κορινθιακή περικεφαλαία. Το γράμμα Κόππα που διακρίνεται κάτω από τα μπροστινά πόδια του Πήγασου ήταν η δωρική προφορά και γραφή του γράμματος Κάππα και συμβόλιζε το πρώτο γράμμα της λέξης Κόρινθος.
Εικόνα επάνω: Νομίσματα της αρχαίας Κορίνθου με τον Πήγασο, την Αθηνά, τον Βελλεροφόντη να σκοτώνει τη Χίμαιρα, την Αθηνά και την Περσεφόνη. Γκραβούρα του 1794.Έκδοση STUART, James, and Nicholas REVETT. The Antiquities of Athens measured and delineated by James Stuart F.R.S. and F.S.A. and Nicholas Revett painters and architects, τομ. III (επιμέλεια Willey Reveley), Λονδίνο, John Nichols, 1794. Η Κόρινθος, όπως και η Αίγινα, ανταγωνιζόταν στο εμπόριο την Αθήνα. Άρχισε να κόβει νομίσματα, γύρω πιθανότατα στο 500 π.Χ. Αρκετοί μελετητές έχουν υποστηρίξει ότι τα πρώτα κορινθιακά νομίσματα ανήκουν στην εποχή του τυράννου Κύψελου γύρω στο 620 π.Χ., αλλά σίγουρες αποδείξεις γι' αυτό δεν υπάρχουν. Ο κορινθιακός στατήρας είχε ίσο βάρος με το αθηναϊκό δίδραχμο (8,5 γραμμάρια) και η τρίτη υποδιαίρεσή του ήταν ίση με το τρίδραχμο. Δεν ήταν κυλινδρικός, όπως της Αίγινας και της Αθήνας, αλλά αντίθετα αποτελούνταν από επίπεδους δίσκους. Ως σύμβολο η Κόρινθος είχε επιλέξει τον Πήγασο και το αρχικό γράμμα του ονόματος της πόλης της, το αρχαϊκό κόππα. Η νομισματική παραγωγή της Κορίνθου, ύστερα από κάμψη που σημείωσε την περίοδο του Πελοποννησιακού πολέμου – λόγω έλλειψης της πρώτης ύλης, του αργύρου, που προμηθευόταν από την Αθήνα – παρουσίασε θεαματική αύξηση στις αρχές του 4ου αι. π.Χ. Οι τύποι των κορινθιακών νομισμάτων εμπνέονται από τη μυθολογία και την τοπική ιστορία: ο Πήγασος, το φτερωτό άλογο που δάμασε ο κορίνθιος ήρωας Βελλερεφόντης με τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς, αποτυπώνεται στην πρόσθια όψη τους — σ’ αυτόν αναφέρεται και η αρχαία ονομασία τους: πώλοι(πουλάρια).
Γύρω στα τέλη του 6ου αι. π.Χ., καθιερώνεται η κεφαλή της Αθηνάς Χαλινίτιδος στην οπίσθια όψη. Τους ίδιους τύπους παρουσιάζουν και τα νομίσματα ορισμένων αποικιών της Κορίνθου, κατά τον 5ο και 4ο αι. π.Χ., όπως η Λευκάδα, η Αμβρακία κ.ά. Στον αρχαίο ελληνικό κόσμο τα νομίσματα εκδίδονταν από τις πόλεις-κράτη. Αυτές, ανεξάρτητα από την έκταση και τη δύναμή τους, είχαν αυτόνομη οικονομία και διαφορετικό νόμισμα η κάθε μία, που ξεχώριζε από τους τύπους του. Η κάθε πόλη απεικόνιζε στα νομίσματά της παραστάσεις οικείες στους πολίτες της, που προέρχονταν από την ιστορία της, τη μυθολογία της, τα χαρακτηριστικά προϊόντα της. Έκοβαν κυρίως αργυρά νομίσματα, λιγότερα χρυσά και από τον 4ο αι. π.Χ. πολλά χαλκά. Πολύ σπάνια χρησιμοποιούσαν το σίδηρο και άλλα κράματα. Η Αίγινα, η Κόρινθος και η Αθήνα έκοψαν τα πρώτα αργυρά ελληνικά νομίσματα και διέδωσαν τη χρήση του νομίσματος στον υπόλοιπο τότε γνωστό κόσμο.
Η Αίγινα πρώτη, λίγο πριν από τα μέσα του 6ου αι. π.Χ., εξέδωσε στατήρες με παράσταση θαλάσσιας χελώνας στην πρόσθια όψη και έγκοιλο, μοιρασμένο σε ακανόνιστα διάχωρα, στην άλλη. Τα νομίσματα* της Αίγινας -γνωστά ως χελώναι– κυκλοφόρησαν στις περισσότερες περιοχές του Ελλαδικού χώρου. Βρέθηκαν όμως και στην Περσία, την Αίγυπτο και την Κάτω Ιταλία. Η αντικατάσταση της θαλάσσιας χελώνας από τη χερσαία και η χάραξη των αρχικών της πόλης αποτελούν τα χαρακτηριστικά της αλλαγής που συντελέστηκε το 446 π.Χ., λίγο πριν από τον Πελοποννησιακό πόλεμο, και σηματοδοτεί το τέλος της κυριαρχίας της Αίγινας στη θάλασσα.
Το Διεθνές Αρχαιολογικό Συνέδριο «ΤΡΟΙΑ-ΤΕΝΕΑ-ΡΩΜΗ(Troy-Tenea-Ρome) - Μυθολογικά και ιστορικά μονοπάτια συναντώνται για πρώτη φορά» θα φιλοξενηθεί από το αρχαιολογικό πρόγραμμα Tenea Project και το Σωματείο «Φίλοι Αρχαίας Τενέας» την ΠΕΜΠΤΗ 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ του 2019 στην Κόρινθο. To Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ «ΘΩΜΑΣ ΘΩΜΑΙΔΗΣ» ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ: 9.00 Π.Μ. ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ Αυτές οι τρεις διάσημες πόλεις, η Τροία, η Τένεα και η Ρώμη, συνδέονταν στην αρχαιότητα σύμφωνα με το μύθο. Η πτώση της Τροίας και η εγκαθίδρυση των Τρώων στην Τένεα και τη Ρώμη δεσμεύουν τη μοίρα αυτών των μακρινών τόπων. Η TΕΝΕΑ ήταν πολύ δραστήρια στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία, ειδικά στην αποικία της Συρακουσών. Αργότερα η ρωμαϊκή κατάκτηση της Ελλάδας έφερε έντονα αυτές τις συνδέσεις και θρύλους. Σύμφωνα με τον μύθο, οι πρώτοι κάτοικοι της Τενέας ήταν Τρώες αιχμάλωτοι τους οποίους ο Αγαμέμνονας μετέφερε στην περιοχή μετά την πτώση της Τροίας για τη φύλαξη των Μυκηνών και του Αργους. Εκτός από την Τενέα, και η Ρώμη θεωρείται πως ιδρύθηκε από Τρώες φυγάδες που έφτασαν εκεί υπό τον Αινεία, γιο του Αγχίση και της Θεάς Αφροδίτης, αδελφό του Λύρου και συγγενή του βασιλιά της Τροίας Πριάμου, με βάση την ελληνική και τη ρωμαϊκή μυθολογία. Τα πρώτα οικιστικά κατάλοιπα της αρχαίας Τενέας που έχουν έρθει στο φως από την ερευνητική ομάδα της δρος Ελενας Κόρκα χρονολογούνται στην ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο και μαρτυρούν ότι πρόκειται για μια πόλη με ιδιαίτερο πολιτισμό και κατοίκους, που αν και δίπλα ακριβώς σε ένα σημαντικό κέντρο του αρχαίου ελληνικού κόσμου, την Κόρινθο, κατάφεραν να διατηρήσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, μη λησμονώντας τις ρίζες τους από την Τροία ή την Τένεδο.
«Αγγεία της αρχαϊκής εποχής που έχουμε βρει στην Τενέα μαρτυρούν ότι ο πληθυσμός της πόλης ήταν διαφορετικός. Γιατί αν και τόσο κοντά στη μητρόπολη της Κορίνθου, όχι μόνο είχε διαφορετικά σχήματα αγγείων, αλλά ακόμη και εισαγόμενα αγγεία που δεν έχουμε ξαναδεί. Αυτό σημαίνει πως η πόλη διατηρούσε ένα ξεχωριστό καλλιτεχνικό προφίλ που την έκανε να ξεχωρίζει», λέει η κυρία Ε.Κόρκα Η ανακάλυψη της Αρχαίας Tενέας έχει διεγείρει την αρχαιολογική έρευνα στον τομέα αυτό. Το έργο Tenea Project περιλαμβάνει τη μελέτη και την αρχαιολογική ανασκαφή της αρχαίας πόλης Tενέα, η οποία έχει αρχίσει να έρχεται στο φως κατά τα τελευταία χρόνια στην Κορινθία. Το 2018 αναγνωρίστηκε διεθνώς μεταξύ των δεκαπέντε σημαντικότερων αρχαιολογικών ανακαλύψεων παγκοσμίως. Η φιλοδοξία του συνεδρίου είναι η επικοινωνία με Έλληνες και ξένους μελετητές και ερευνητές από τα πεδία της Αρχαιολογίας, της Αρχιτεκτονικής, της Αρχαιομετρίας, των ειδικών πολιτιστικών επικοινωνιών και πολιτιστικών πόρων, των αρχαιολογικών χώρων και των μουσείων, της Ιστορίας, της Μυθολογίας, της Γλωσσολογίας και της Τοπογραφίας. Το συνέδριο συνδέεται με τον εορτασμό της χρονιάς της Τροίας. Καθώς πραγματοποιείται για πρώτη φορά μια τέτοια επιστημονική συνάντηση για το θέμα αυτό, είναι σίγουρο ότι θα οδηγήσει σε εύφορα συμπεράσματα σχετικά με τις αρχαιολογικές μελέτες. Συγκεκριμένα, στόχος είναι η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των ερευνητών, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα νέα στοιχεία και δεδομένα, τα οποία πιστεύουμε ότι θα οδηγήσουν σε συνέργειες και ανάπτυξη νέων πολιτιστικών δρομολογίων. Οι τρεις πόλεις Tροία-Tενέα-Ρώμη και το ευρύτερο περιβάλλον τους συνδέονται μέσω ενός κοινού παρελθόντος και η μελέτη τους στο σύνολό τους θα βοηθήσει στην περαιτέρω αντίληψη και ερμηνεία των ιστορικών και αρχαιολογικών δεδομένων. Σημαντικά ευρήματα από την Tενέα υπάρχουν σε μουσεία στην Ελλάδα, τη Γερμανία και τις ΗΠΑ. Μέσω του συνεδρίου επιθυμούμε να ενημερώσουμε το ευρύτερο κοινό για αυτό το θέμα που ενδιαφέρει διεθνώς.
Η κύρια γλώσσα του συνεδρίου είναι η αγγλική. Η πρώτη μέρα είναι αφιερωμένη στο συνέδριο, ενώ η δεύτερη ημέρα θα περιλαμβάνει επισκέψεις σε κοντινούς αρχαιολογικούς χώρους. Το συνέδριο θα είναι ανοιχτό στο κοινό και θα φιλοξενηθεί σε συνεργασία με τον Δήμο Κορινθίας, την Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου που εδρεύει στην Κόρινθο. Τα κύρια θέματα του συνεδρίου είναι τα εξής: Μυθολογία, Γλωσσολογία, Εθνολογία, Ιστορία, Αρχαία Λογοτεχνία, Αρχαιολογία, Νομισματικά, Επιγραφικά, Εκθέματα Μουσείων, Αρχιτεκτονική, Αρχαιομετρία, Τοπογραφία, Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά. Πολιτιστική δημοσιογραφία και ανάπτυξη μέσω πολιτιστικών διαδρομών και κοινωνικών και τουριστικών πόρων Σχετικά με όλες τις πτυχές που συνδέονται με τις σχέσεις μεταξύ της Τροίας, της Tενέας, της Ρώμης και των πολιτισμικών συνειρμών και συνδέσεων μεταξύ αυτών των πολιτισμών. ΒΙΝΤΕΟ ΤΟΥ BBC Trojan War: Lost City of Tenea Discovered!
«Έρχεται το Κουρτουλούς, έρχεται το Κουρτουλούς!». Εκείνο το πρωινό της 13ης Οκτωβρίου του 1941 οι Αθηναίοι κατέκλυσαν το λιμάνι του Πειραιά εξαντλημένοι από την πείνα, εξαντλημένοι από την Κατοχή. Ανεμίζοντας τουρκικές σημαίες περίμεναν το Κουρτουλούς, το πλοίο που έφτανε από την Τουρκία γεμάτο τρόφιμα. Το «Κουρτουλούς» (Kurtuluş=Απολύτρωση) ναυπηγήθηκε το 1883 στο ναυπηγείο Caird Purdic της Βρετανίας . Ήταν ένα ατμόπλοιο μήκους 76,5 , πλάτους 10,67 και ύψους 6,43 μέτρων στο οποίο δόθηκε το όνομα «Ευριπίδης». Αφού πραγματοποίησε πάρα πολλά ταξίδια υπό τις σημαίες της Βραζιλίας, της Ιταλίας, της Ρωσίας, της Ελλάδας και της Σερβίας, κατά το Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έγινε μεταγωγικό του ρωσικού στόλου. Το 1924 το αγόρασαν από τη Σερβία οι Τούρκοι αδελφοί Καλκαβανζαντέ και τα πρώτα χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας πραγματοποιούσε μεταφορές εντός των χωρικών υδάτων της Τουρκίας φέροντας το όνομα «Τεσβίκιγιε» αρχικά και στη συνέχεια «Μπουλέντ». Το 1934 πουλήθηκε στην εταιρία των αδελφών Ταβιλζαντέ και μετονομάστηκε σε «Κουρτουλούς». Το 1941 το πλοίο ενοικιάστηκε στην Ερυθρά Ημισέληνο προκειμένου να μεταφέρει τρόφιμα την Ελλάδα. Στα τέσσερα ταξίδια που πραγματοποίησε προς το λιμάνι του Πειραιά στο διάστημα 1941-42 μετέφερε συνολικά 7.100 τόνους τρόφιμα για τον λαό της Αθήνας. Στις 29 Φεβρουαρίου του 1942 και ώρα 9.15 λόγω ισχυρής καταιγίδας το πλοίο προσέκρουσε σε βράχια στην περιοχή που είναι σήμερα γνωστή ως «Κουρτουλούς Μπουρνού» κοντά στο χωριό Σαραϊλάρ του νησιού Μαρμαρά και βυθίστηκε.
Το πλοίο Κουρτουλούς μετέφερε συνολικά 7.100 τόνους βοήθεια.
Παρά το γεγονός ότι εκείνη την εποχή και στην Τουρκία επικρατούσε φτώχεια ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας Ισμέτ Ινονού, ο στρατηγός που πριν 19 χρόνια πολέμησε κατά των Ελλήνων, υπέγραψε την απόφαση για την αποστολή τροφίμων στην Ελλάδα δια της Ερυθράς Ημισελήνου και η τουρκική κυβέρνηση δεσμεύτηκε για την αποστολή 50.000 τόνων βοήθειας. Στην εκστρατεία βοήθειας προς την Ελλάδα συμμετείχε ο βρετανικός Ερυθρός Σταυρός καθώς και Έλληνες της Αμερικής. Το «Κουρτουλούς» ξεκίνησε στις 13 Οκτωβρίου 1941 με την πρώτη παρτίδα βοήθειας προς τον Πειραιά όπου το πλήρωμά του αντίκρισε με τρόμο ένα λιμάνι που έμοιαζε με νεκροταφείο πλοίων. Το λιμάνι είχε βομβαρδιστεί και το «Κουρτουλούς» με δυσκολία πέρασε ανάμεσα από τα απομεινάρια των ναυαγίων για να φτάσει στην ξηρά όπου χιλιάδες Αθηναίοι περίμεναν για ώρες ολόκληρες τη βοήθεια. Το πλήρωμα του «Κουρτουλούς» είχε επηρεαστεί τόσο πολύ από την εικόνα της πείνας που έδωσε ακόμη και τα τρόφιμα που είχε κρατήσει για την επιστροφή. Σε κάθε ταξίδι του στο Πειραιά το πλήρωμα του «Κουρτουλούς» αντίκριζε μια κατάσταση χειρότερη από την προηγούμενη.
Στα τέσσερα ταξίδια που πραγματοποίησε το «Κουρτουλούς» προς το λιμάνι του Πειραιά μετέφερε συνολικά 7.100 τόνους βοήθεια, η οποία, αν και δεν ήταν επαρκής να λύσει το πρόβλημα της πείνας στην Αθήνα, κατέστησε το καράβι «θρύλο» για τον ελληνικό λαό. Στις 20 Φεβρουαρίου 1942, την ημέρα που το «Κουρτουλούς» πραγματοποιούσε το πέμπτο και μοιραίο του ταξίδι, μετέφερε άλλους 2.000 τόνους βοήθειας. Το 36μελές πλήρωμα σώθηκε αλλά η βοήθεια δεν έφτασε ποτέ στον πεινασμένο λαό της Αθήνας. Στις 20 Φεβρουαρίου του 1942, λόγω ισχυρής καταιγίδας στη θάλασσα του Μαρμαρά, έπεσε στα βράχια και βυθίστηκε. Και τα τριαντατέσσερα μέλη του πληρώματος σώθηκαν. Η περιοχή όπου βυθίστηκε το τουρκικό πλοίο ονομάστηκε Κουρτουλούς Μπουρνού (Ακρωτήριο Κουρτουλούς). Η ανθρωπιστική βοήθεια από την Τουρκία στην Ελλάδα συνεχίστηκε με άλλα πλοία μέχρι το 1946.
Σκίτσο της εποχής
Ένα κομμάτι ξύλο που απέμεινε από το ναυάγιο του «Κουρτουλούς», του θρυλικού τουρκικού καραβιού που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια στην Ελλάδα κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, χωρίστηκε στα δύο για να δοθεί στα Ναυτικά Μουσεία της Αθήνας και της Κωνσταντινούπολης ως σύμβολο της ελληνοτουρκικής φιλίας. ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΠΟΥ ΕΦΕΡΝΕ ΤΗΝ «ΕΛΠΙΔΑ», ΒΙΝΤΕΟ
Τατάβλα
ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΠΟ ΟΠΟΥ ΠΗΡΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ(ΤΑΤΑΒΛΑ/KURTULUS)
ΤΑ ΤΑΤΑΒΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ Το Kurtuluş είναι μια κοσμοπολίτικη γειτονιά του Şişli, του οποίου ο πληθυσμός αποτελείται από Τούρκους, Έλληνες (τώρα σχεδόν εντελώς μεταναστευμένοι), τους Αρμένιους (που ακόμα ζουν εκεί σε αριθμούς ), Οι Κούρδοι (που είναι σχετικά πρόσφατοι οικονομικοί μετανάστες) και οι Εβραίοι (που εξακολουθούν να ζουν εκεί σε αριθμούς). Το τουρκικό όνομα ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ σημαίνει "ανεξαρτησία" ή "απελευθέρωση, ΣΩΤΗΡΊΑ". Ιστορία Η συνοικία χτίστηκε αρχικά τον 16ο αιώνα ως οικιστική περιοχή για τους Έλληνες της Χίου, που εγκαταστάθηκαν εδώ για να εργαστούν στα κύρια ναυπηγεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που βρίσκονταν στη γειτονική συνοικία Kasımpaşa. Το 1832, μια πυρκαγιά σάρωσε και κατέστρεψε εντελώς τη συνοικία με 600 σπίτια και 30 καταστήματα. Το Τατάβλα--Tatavla αναδύθηκε ως εντελώς ελληνικό κομμάτι της Κωνσταντινούπολης, ενώ κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα έφθασε σε πληθυσμό 20.000 κατοίκων και φιλοξένησε πολλές ορθόδοξες εκκλησίες, σχολεία και ταβέρνες. Ονομάστηκε Μικρή Αθήνα λόγω του ελληνικού χαρακτήρα της. Το όνομα της γειτονιάς μετατράπηκε σε Kurtuluş, έξι χρόνια μετά την ίδρυση της Δημοκρατίας της Τουρκίας, για την ανοικοδόμησή του και συμβολίζει την αναζωογόνησή του, μετά από πυρκαγιά που κατέστρεψε τη γειτονιά στις 13 Απριλίου 1929, με 207 σπίτια να χάνονται στις φλόγες. Παρά την αναταραχή του βαλκανικού πολέμου, που ακολούθησε ο Παγκόσμιος Πόλεμος και ο επόμενος Ελληνοτουρκικός πόλεμος (1919-1922) και η καταστροφική πυρκαγιά, η γειτονιά συνέχισε να διατηρεί μεγάλο ελληνικό πληθυσμό και ατμόσφαιρα, τουλάχιστον μέχρι τις ταραχές του 1955. Ήταν συνήθως η κατοικημένη περιοχή για τους Έλληνες με χαμηλότερο εισόδημα, σε αντίθεση με, για παράδειγμα, την Tarabya στον Βόσπορο, όπου ζούσαν πλουσιότεροι Έλληνες καθώς και πλούσιοι Τούρκοι και Ευρωπαίοι. Παρ 'όλα αυτά, πολλά όμορφα σπίτια χτίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα, μερικά από τα οποία παραμένουν σήμερα. Το Kurtuluş, ήταν επίσης ο τόπος όπου τελείωσε το καρναβάλι Baklahorani, ένα ετήσιο γεγονός που ηγείται η ελληνική κοινότητα της πόλης, το οποίο απαγορεύτηκε από τις τουρκικές αρχές το 1943, αλλά αναβιώθηκε το 2010. Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΑΦΙΞΗ ΤΟΥ ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ
Είναι γνωστό πως στα σκοτεινά χρόνια της κατοχής, οι Γερμανοί κατακτητές είχαν επιβάλει μεταξύ άλλων στον Ελληνικό λαό και την υποχρέωση σίτισης όχι μόνο των γερμανικών στρατευμάτων που βρίσκονταν στην Ελλάδα, αλλά και εκείνων που δρούσαν στην Αφρική, των γνωστών "Άφρικα Κόρπς". Με βάση την απόφαση αυτή κάθε διαθέσιμος πόρος που υπήρχε εντός της ελληνικής επικράτειας, κατασχόταν είτε προς άμεση κατανάλωση από τους κατακτητές, είτε για την αποστολή του στην Βόρεια Αφρική. Τότε οι σύμμαχοι και κύρια οι Άγγλοι, αποφάσισαν την διακοπή αποστολής κάθε επισιτιστικής βοήθειας, προς τον δοκιμαζόμενο λαό, ακόμα και εκείνων του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού προς τα αστικά κέντρα που πλήττονταν ιδιαίτερα, καθώς έτσι πίστευαν πως θα έπλητταν τους Γερμανούς. Ο απόλυτος αποκλεισμός της Ελλάδας ήταν αδικαιολόγητος καθότι άφηνε αδιάφορους τους Γερμανούς κατακτητές, ενώ οδηγούσε στην εξόντωση χιλιάδες Έλληνες από τον λιμό! Παράλληλα μια φίλη και σύμμαχος δύναμη όπως η Βρετανία, στερούσε ουσιαστικά το κίνητρο από τους Έλληνες στρατιώτες που συνέχιζαν να αγωνίζονται στις τάξεις της στην Β. Αφρική, όταν γνώριζαν πως οι οικογένειές τους πίσω στην Ελλάδα, είχαν καταδικαστεί σε λιμοκτονία! Δυστυχώς μόνο προς τα τέλη του 1942, έγινε αντιληπτό εκ μέρους των Συμμάχων, ότι το συμφέρον τους επέβαλε την αποστολή τροφίμων για την επιβίωση του λαού. Έτσι μέχρι να γίνει άρση του συμμαχικού αποκλεισμού, παρά τις απεγνωσμένες εκκλήσεις της ελεύθερης Ελληνικής Κυβέρνησης από την Αίγυπτο, της Ελβετίας και του Αγγλικού Τύπου, ο Πειραιάς κύριο λιμάνι της χώρας χρησιμοποιείτο μόνο προς εξαγωγές, αφού ουδεμία εισαγωγή ήταν επιτρεπτή! Στην περίοδο αυτή η Ελλάδα έχει σαν μετρική μονάδα την οκά η αναλογία είναι η πιο κάτω : 1 οκά = 400 δράμια = 1 κιλό 1.280 γραμμάρια ( από τα 400 δράμια προέρχεται η φράση «τα έχει τετρακόσια»). Ο Λιμός προ των πυλών:
Στις 15 Δεκεμβρίου 1941, κι ενώ ο ελληνικός λαός γνωρίζει το μαρτύριο της πείνας, λόγω της καταλήστευσης των ειδών διατροφής από τις αρχές κατοχής, καταφθάνει στο λιμάνι του Πειραιά το φορτηγό πλοίο «Κουρτουλούς» ( Απελευθέρωση ),το οποίο ειχε ενοικιαστεί απο την Τουρκική «Ερυθρά Ημισελήνο» μεταφέροντας βοήθεια στον Ελληνικό λαό, κυρίως σε τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης.Οι Βρετανοί, αν και αρχικά δεν ήταν πρόθυμοι να άρουν τον ναυτικό αποκλεισμό της χώρας, τελικά επέτρεψαν την μεταφορά τροφίμων από την Κωνσταντινούπολη στον Πειραιά. Το πρώτο ταξίδι του Κουρτουλούς, που έφερε στις δύο πλευρές του τα σύμβολα της Ερυθράς Ημισελήνου, ξεκίνησε στις 6 Οκτωβρίου του 1941.
Το πρώτο του ταξίδι του "Κουρτουλούς" (που φέρει το όνομα της ιστορικής συνοικίας της Κωνσταντινούπολης, τα Ταταύλα), έγινε τέσσερις δηλαδή μήνες μετά την Γερμανική εισβολή. Η αναχώρησή του από την Κωνσταντινούπολη και η άφιξή του στον Πειραιά, έλαβε πανηγυρικό χαρακτήρα. Εισερχόμενο στο λιμάνι του Πειραιά, οι πρώτοι που το αντίκρισαν οι λιμενεργάτες, όπου εργάζονταν υπό Γερμανική Φρούρηση, άρχισαν να πετούν τα κασκέτα τους στον αέρα από χαρά.
Ενώ μετά την εκφόρτωση του πολύτιμου φορτίου του, πλήθος κόσμου που φυσικά δεν μπορούσε να προσεγγίσει αλλά το έβλεπε από απόσταση, φώναζε δυνατά τα προϊόντα εκείνα που έπρεπε να φέρει στο επόμενο ταξίδι του. Γάλα, αλεύρι, κρέας.... Το "Κουρτουλούς" βεβαίως εκείνο που κυρίως έφερνε ήταν φασόλια και ελπίδα πως κάποια διανομή θα γίνει έξω από την Αγία Τριάδα, ενός πιάτου φαγητού ικανού να διατηρήσει μερικούς στην ζωή μέχρι το "Κουρτουλούς" να έρθει ξανά... Έκτοτε η άφιξή του λάμβανε την μορφή σπουδαίας είδησης στις εφημερίδες και το ραδιόφωνο της εποχής.
Παράλληλα είχε αρχίσει και η προβολή αιτημάτων για βοήθεια σε τρόφιμα από διάφορες ελληνικές οργανώσεις προς τις αντίστοιχες τουρκικές. Η πρώτη εκδήλωση βοήθειας προήλθε από τους τούρκους δημοσιογράφους της «Τζουμχουριέτ».προς τους έλληνες συναδέλφους τους. Το μικρό τουρκικό πλοίο μετέφερε όλο το χειμώνα του 1941-42 διάφορα φορτία στην Ελλάδα. Το «Κουρτουλούς», σύμφωνα με τον ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, ήταν το χειμώνα του '41 η μοναδική αχτίδα φωτός για τους δυστυχισμένους στην Ελλάδα. Η τουρκική κυβέρνηση είχε επιτρέψει να εξαχθούν στην Ελλάδα 50.000 τόνοι τροφίμων, όμως τελικά έφτασαν μόνο 17.500 τόνοι.
Το "Κουρτουλούς" έτσι, διέσχισε τέσσερις φορές την θάλασσα του Μαρμαρά και το Αιγαίο μεταξύ Κωνσταντινούπολης, Πειραιά, σε μια γραμμή ζωής μεταφέροντας συνολικά 6.735 τόννους. Όσο σε κάθε δρομολόγιό του, χάριζε ελπίδα και ζωή στους πεινασμένους Πειραιώτες και Αθηναίους, τόσο προκαλούσε εκνευρισμό και δυσφορία στους μαυραγορίτες καθώς ήθελαν τον λαό στερημένο να ξεπουλά την περιουσία του αντί πινακίου φακής. Ακόμα αντηχεί στην αγορά του Πειραιά, η φρικτή εκείνη φράση τους, η γεμάτη ειρωνεία και υπονοούμενα "ΒΑΣΤΑ ΡΟΜΕΛ", καθώς όσο ο Ρόμελ στην Αφρική κρατούσε, τόσο διαρκούσε και ο αποκλεισμός του Πειραιά και ο δικός τους αισχρός πλουτισμός. Και όσο οι πεινασμένοι μάθαιναν το επόμενο δρομολόγιο του πλοίου και φώναζαν στους δρόμους του Πειραιά, "έρχεται το Κουρτουλούς","έρχεται το Κουρτουλούς", τόσο κάποιοι "πατριώτες" της εποχής, δήθεν φώναζαν πως ένα Τουρκικό πλοίο, δεν μπορεί να αποτελεί ελπίδα για Έλληνες, αντιδρώντας όχι τυχαίως έτσι, αφού οι ίδιοι ήταν που στην συνέχεια έλεγαν "βάστα Ρόμελ". "Το Κουρτουλούς, το Κουρτουλούς, ήταν σωσμός για τους πολλούς" έμεινε να αντηχεί στα Λεμονάδικα, στον σταθμό του ηλεκτρικού στου Μιαούλη την Ακτή και στην Αγία Τριάδα.
Το υποκριτικό "κατηγορώ" των μαυραγοριτών που καλυπτόμενοι πίσω από τον "πατριωτισμό", επιτίθενται κατά των πεινασμένων ανθρώπων που περιμένουν την άφιξη του "Κουρτουλούς", δεν ξεφεύγει από την πένα του θεατρικού συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά, που μέσα από την παράνοια της κατοχής, το 1942, γράφει το "Ιφιγένεια εν Μαύροις" (σατυρικό έργο παρωδία του "Ιφιγένεια εν Ταύροις") όπου δύο αδέλφια αγνώριστα πλέον από την πείνα, η Ιφιγένεια και ο Ορέστης, βρίσκονται σε μια χώρα που ο μισός πληθυσμός της είναι μαυραγορίτες, μαύροι (δηλαδή ναζί και φασίστες) και που οι μέρες της είναι μαύρες όπως τα μαύρα χρόνια της κατοχής.Οι Γερμανοί που δεν είχαν αντιληφθεί το περιεχόμενο του έργου αρχικώς επιτρέπουν να ανέβει, στην συνέχεια όμως το απαγορεύουν με την αιτιολογία της προστασίας "διασυρμού, του μεγάλου Έλληνος Τραγικού ποιητή Ευριπίδη!"
Η ΔΙΑΚΟΠΗ
Τον Iανουαριο του 1941 το τουρκικό υπουργικό συμβούλιο απαγόρευσε την περαιτέρω μεταφορά τροφίμων στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να περιέλθουν στο τουρκικό κράτος σημαντικές ποσότητες σιταριού που είχαν συγκεντρωθεί στις αποθήκες της τουρκικής Ερυθράς Ημισελήνου και στο λιμάνι του Γαλατά.
Η ΒΥΘΙΣΗ ΤΟΥ 'ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ'
Στις 19 Ιανουαρίου 1942 έπνεε δυνατός άνεμος και κυριαρχούσε θύελλα στον Μαρμαρά. Κανένα πλοίο δεν βγήκε την ημέρα εκείνη από το λιμάνι παρά μόνο το "Κουρτουλούς". Έπρεπε να περάσει από τα Δαρδανέλλια και να εμφανισθεί στο Αιγαίο συγκεκριμένη ώρα, για την οποία είχε λάβει τόσο από τους Γερμανούς όσο και από τους Συμμάχους, άδεια για ελεύθερη και ασφαλή δίοδο. Έτσι απέπλευσε παρά τη κακοκαιρία που το καθιστούσε ακυβέρνητο. Τα κύματα το έριξαν στα βράχια του Μαρμαρά (σχετική η πρώτη φωτογραφία), διακόπτοντας βιαίως την γραμμή ζωής, αφήνοντας στην πείνα χιλιάδες δοκιμαζομένων Ελλήνων. Τα 34 μέλη του πληρώματος σώθηκαν.
21 Ιανουαρίου 1942: Το πλοίο Σωτηρίας, το οποίο έφερε επισιτιστική βοήθεια στην Ελλάδα, βυθίστηκε στην 6η εκστρατεία.
Η περιοχή όπου βυθίστηκε το τουρκικό πλοίο ονομάστηκε Κουρτουλούς Μπουρνού(Ακρωτήριο Κουρτουλούς) Η είδηση της καταβυθίσεως του "Κουρτουλούς" έφτασε στον Πειραιά στις 20 Ιανουαρίου του 1942. Οι λιμοκτονούντες μαζί με το πλοίο που χάθηκε, έχασαν και τις ελπίδες τους για το μέλλον. Ωστόσο την θέση του πήρε ένα νέο και μεγαλύτερο πλοίο, το "Ντουμλουπινάρ" μέχρι την λήξη εκ μέρους των συμμάχων, του αποκλεισμού. Η ανθρωπιστική βοήθεια από την Τουρκία στην Ελλάδα συνεχίστηκε με άλλα πλοία μέχρι το 1946.
Το πλοίο στα βράχια του Μαρμαρά.
Στις 4:00 το πρωί λόγω της μειωμένης ορατότητας στο ακρωτήριο Domuz του Μαρμαρά έπεσε στα βράχια με μεγάλο θόρυβο . Αμέσως, ο Rıdvan Kaptan αναφέρθηκε στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης με τηλεγράφημα. Αλλά το πλοίο που βρισκόταν στα δεξιά του τραυματισμένο έμπαζε νερά. Το πλήρωμα διατάχθηκε να φύγει και έριξαν τις σωσίβιες λέμβους. Η βία της καταιγίδας δεν τους επέτρεψε να προχωρήσουν, οπότε έπρεπε να επιστρέψουν στο πλοίο. Με τις προσπάθειες του Tarkin Çarkçıbaşı και του ξυλουργού Ömer, ένα ξύλο ρίχτηκε στην ξηρά και το πλήρωμα δύσκολα μπόρεσε να αναρριχηθεί στους βράχους με σχοινιά. Στη θύελλα, κινήθηκαν προς τα κάτω στα ορεινά μονοπάτια που δεν είναι καν δρόμοι. Οι νησιώτες ήταν εξαιρετικά φιλόξενοι και εξυπηρετικοί στους επιζώντες που έφτασαν στην πόλη Saraylar μέσα σε 5 ώρες και άνοιξαν τα σπίτια τους. Ετοιμάζουν στεγνά ρούχα και προσφέρουν φαγητό γύρω από τη σόμπα στο καφενείο του χωριού. Ο Feridun Demokan, σε ένα τηλεγράφημα προς την Κωνσταντινούπολη ανέφερε ότι την κατάστασή τους και το πλοίο, θα μπορούσε να σωθεί. Οι διασώστες και άλλα σκάφη διάσωσης που έλαβαν τα νέα του ατυχήματος ενεργοποιήθηκαν αμέσως. Το κρουαζιερόπλοιο «Trak» που αναχώρησε από το Bandirma, δεν μπορούσε να πλησιάσει στη βραχώδη περιοχή το σούρουπο. Την επόμενη μέρα, το πλοίο πήγε στη σκηνή του ατυχήματος, ο Kurtuluş'un ανέφερε ότι μόνο το φουγάρο είναι στην επιφάνεια του νερού.
Όταν το «Trak» επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη φέρνοντας τους επιζώντες, το πλήρωμα του έμαθε το θλιβερό τέλος του πλοίου ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ και πνίγηκαν στα δάκρυα. Το πλοίο θάφτηκε με τόνους φαγητού, φαρμάκων και προμηθειών. Ο υπέυθυνος για την καθυστέρηση της προβλήτας, η φιλόξενη επιτροπή Kurtuluş'un, μετά από ώρες ανησυχίας, έλαβαν τα κακά νέα. Δεν μπορούσαν να πιστέψουν αυτά τα νέα, η κόρνα που άρχιζε να ακούγεται στον Πειραιά όταν ερχονταν το πλοίο δεν θα ξανα ακουστεί πια. Έσβησε στην θάλασσα του Μαρμαρά θρηνώντας γιατί δεν έσωσε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους από την πείνα και από το χείλος του θανάτου. Όλη νύχτα θρηνούσαν για το πλοίο ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ στην Αθήνα και στους γύρω οικισμούς ... Αλλά αυτό το γεγονός δεν εμπόδισε τη δραστηριότητα βοήθειας της Ερυθράς Ημισελήνου και συνέχισε να παρέχει με τη βοήθεια των Dumlupınar, Aksu, Güneysu, Tunç και Konya. Ωστόσο, στα μάτια του ελληνικού λαού, κάθε πλοίο που έρχονταν ήταν η Σωτηρία. Μεταξύ 1941-42, αποστολές φρούτων και λαχανικών, 4154 κιβώτια αυγών και άλλα υλικά διατροφής αξίας 28.861.080 TL στάλθηκαν στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό από την Ερυθρά Ημισέληνο και μια δωρεά $ 864.294 στάλθηκε σε 1500 τόνους τροφής. 5 τόνοι σαπουνιού και 2 τόνοι ζάχαρης παραδόθηκαν στα παιδιά με τα περισσότερα θύματα στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα αρχεία της Τουρκικής Ερυθράς Ημισελήνου, έγιναν 75 εκατομμύρια ανθρωπιστικής βοήθειας και σύμφωνα με τα αρχεία του Ερυθρού Σταυρού, περίπου 700 χιλιάδες θύματα πολέμου έλαβαν ζεστό φαγητό με τη βοήθεια της Ερυθράς Ημισελήνου.
Υπάρχουν πολλά μαθήματα της ανθρωπότητας στην ιστορία μας σχεδόν ξεχασμένα, για να θυμηθούμε την καταστροφή και τα βάσανα που έφερε ο πόλεμος. Στην πιο δύσκολη στιγμή της η Τουρκία επέκτεινε το χέρι φιλίας και αγάπης στην Ελλάδα, είναι τα πιο όμορφα παραδείγματα.
Το πλήρωμα του ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ μετά την διάσωσή του, σε εφημερίδα της εποχής.
Ο ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΝΑΥΑΓΙΟΥ
Το ναυάγιο του τουρκικού ατμόπλοιου εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ενός ντοκιμαντέρ σχετικά με την ιστορία του Κουρτουλούς, από τον ερευνητή Σελτσούκ Κολάι και την ομάδα του. Οι δύτες έβγαλαν ένα κομμάτι ξύλο από το καράβι το οποίο αφού κόπηκε σε δύο κομμάτια, μετατράπηκε σε αναμνηστικές πλακέτες που δόθηκαν στον Έλληνα πρέσβη κ. Γεννηματά και στο ΓΓ του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας κ Αλπογκάν,οι οποίοι με τη σειρά τους τις έδωσαν στα ναυτικά μουσεία των δύο χωρών.
SS Kurtuluş From Wikipedia, the free encyclopedia Career (Turkey) Name: SS Teşvikiye (1924-1930), SS Bülent (1930-1934), SS Kurtuluş (1934-1942) Builder: Caird & Purdie Shipyard in Barrow-in-Furness, Cumbria, England Launched: 1883 In service: 1883 Out of service: 20 January 1942 Homeport: Istanbul Fate: Sank 20 January 1942 off Marmara Island General characteristics Length: 75.5 m (247 ft 8 in) Capacity: 2,735
Η προσφορά της γραμμής ζωής: "Όλοι πλέον χάθηκαν και σε υπόγεια κρύφτηκαν και πρωί και μεσονύχτι τρέχεις μ΄ αδειανό το δίχτυ. Διαρκώς όλοι ρωτάμε, -Τι θα φάμε; Τι θα φάμε; Κι ακούς πάρα πολλούς -Αχ Πού νάσαι Κουρτουλούς;"
Συνολικά η γραμμή ζωής Κωνσταντινούπολη - Πειραιάς διατηρήθηκε για έναν χρόνο. Σε αυτό το διάστημα μεταφέρθηκαν συνολικά περισσότερο από 30.000 τόννοι τροφίμων, δεκάδες χιλιάδες δεμάτων, ενώ μέσω αυτής της γραμμής, διατηρήθηκε και κάποια κρυπτογραφημένη αλληλογραφία των αντιστασιακών ομάδων με τους εκτός Ελλάδας συνδέσμους. Σταδιακά απέκτησαν το δικαίωμα μέσω της γραμμής αυτής και οι ιδιωτικές εμπορικές επιχειρήσεις να προσφέρουν τρόφιμα, όπως συνέβει η προσφορά γάλακτος από την Ελβετία αλλά και γαλακτούχων προϊόντων. Με τις αποστολές αυτές λειτουργούσαν τα λαϊκά συσσίτια και γινόταν ο εφοδιασμός των νοσοκομείων με ιατρικό υλικό. Οι φωτογραφίες περιόδου 1941-1942, που απεικονίζουν ουρές ανθρώπων που περιμένουν για λίγο φαγητό, αναφέρονται στα συσσίτια του Ερυθρού Σταυρού, που γίνονταν με τα εφόδια της θρυλικής "γραμμής ζωής".
ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΤΟ ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ ΤΟΥ ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ 2006-Barışı Taşıyan Vapur:Kurtuluş (2006)
Ήταν το πλοίο της ελπίδας εκείνων των σκοτεινών ημερών. Το 1941-1942, παρέδωσε 7,100 τόνους επισιτιστικής βοήθειας στους κατοίκους της Αθήνας. Η «σωτηρία» στις καρδιές χιλιάδων πεινασμένων επιζώντων, έχει πάψει να είναι ένα συνηθισμένο πλοίο και έχει γίνει θρύλος. Ο Έλληνας ιστορικός Γεώργιος Μαργαρίτης γράφει ότι το ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ έγινε σύμβολο ελπίδας και αγάπης στην Ελλάδα την εποχή εκείνη: «Η σωτηρία έγινε σύμβολο ελπίδας για τον ελληνικό λαό κατά τις δύσκολες περιόδους της Ελλάδας μέχρι τον Φεβρουάριο του 1942. Το 1998, ο Έλληνας πολιτικός Ανδρέας Πολίτακης και ο ιστορικός καθηγητής Δημήτρης Κιτσίκης και μια ομάδα υπαλλήλων του Γενικού Προξενείου της Κωνσταντινούπολης έριξαν ένα στεφάνι από τις αποβάθρες του Ντολμαμπαχτσέ και κράτησαν σιγή ενός λεπτού για το πλοίο ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ . Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Έλληνες υποδέχονταν χαρούμενοι κάθε πλοίο που έφερνε εφόδια στα λιμάνια τους, λέγοντας ότι ο Κούρτουλους προέρχεται από την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη. Ίσως δεν αναμενόταν κανένα πλοίο στην ιστορία με μεγάλη ελπίδα και χαρά. Κανένα πλοίο δεν έφερε μόνο έναν επιβάτη αλλά έσωσε χιλιάδες ανθρώπους από το θάνατο. Ίσως κανένα πλοίο δεν έχει αγαπηθεί ποτέ στην ιστορία. (Ναι, είστε πεινασμένοι σήμερα, αλλά η Σωτηρία θα έρθει αύριο)
Μουσική - Derya Köroğl ΤΟ ΑΤΜΟΠΛΟΙΟ ΚΟΥΡΤΟΥΛΟΥΣ- (Σωτηρία) SS Teşvikiye (1924–1930), SS Bülent (1930–1934), SS Kurtuluş (1934–1942), είναι ένα πλοίο ξηρού φορτίου ατμού που κατασκευάστηκε το 1883 στα ναυπηγεία Caird Purdic της Αγγλίας. Το πλοίο είχε μήκος 76,5 μέτρα, πλάτος 10,67 μ. Και ύψος 6,43 μ. Το πρώτο όνομα ήταν ο Ευριπίδης. Το πλοίο με σημαίες της Βραζιλίας, της Ιταλίας, της Ρωσίας, της Ελλάδας και της Σερβίας με διαφορετικά ονόματα συμμετείχε στο ρωσικό ναυτικό ως μεταφορικό πλοίο κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1924 πλοίο αγοράστηκε από τη Σερβία από τον Kalkavanza για τη Δημοκρατία της Τουρκίας, ως ένα από τα πρώτα πλοία μεταφορών με το όνομα «Tesvikiye» (1924–1930) και «Μπουλέντ» (1930–1934) στα τουρκικά χωρικά ύδατα. Το πλοίο που πωλήθηκε στην εταιρεία Tavilzade Brothers το 1934 ονομάστηκε SS Kurtuluş -"Salvation-Σωτηρία". Το πλοίο ξεκίνησε από την εταιρεία αυτή το 1941 για την Ελλάδα. Εντάχθηκε στην κοινωνία της Ερυθράς Ημισελήνου για να μεταφέρει επισιτιστική βοήθεια. Στις 20 Φεβρουαρίου 1942, το πλοίο έπεσε σε βίαιη καταιγίδα, συντρίβοντας το στα βράχια στην περιοχή γνωστή ως "Kurtulus Burnu" κοντά στο χωριό Saraylar του νησιού του Μαρμαρά και θάφτηκε στο νερό στις 9.15. Ωστόσο, το αρχείο Lloyd, το οποίο αρχειοθετεί όλη την ιστορία και τα βασικά χαρακτηριστικά των πλοίων από το ναυπηγείο μέχρι το ναυάγιο, αναφέρεται ως η ημερομηνία του ναυαγίου του Kurtuluş η 20η Ιανουαρίου 1942 και του τόπου της βύθισης ως Nosızada. Αυτό το σφάλμα προκύπτει από το γεγονός ότι ο ραδιοχειριστής του πλοίου ανέφερε λανθασμένα τη συντεταγμένη στο πρώτο σήμα SOS τη στιγμή του ατυχήματος. Το πλοίο Salvation Ferry ήταν ένα συνηθισμένο ατμόπλοιο που παράγεται σε σειρά στα τέλη του 19ου αιώνα. Η κύρια σημασία του πλοίου της Σωτηρίας, το οποίο δεν μεταφέρει κανένα άλλο πολύτιμο φορτίο εκτός από τα τρόφιμα, ηταν η παράδοση περίπου 7.100 τόνων επισιτιστικής βοήθειας στους κατοίκους της Αθήνας μέσω τεσσάρων αποστολών μεταξύ 1941 και 1942. Στις καρδιές χιλιάδων πεινασμένων επιζώντων, το ΚΟΥΤΡΟΥΛΟΥΣ η "Σωτηρία" δεν ήταν πλέον ένα συνηθισμένο πλοίο, αλλά ένας θρύλος για την Ελλάδα. Αυτός ο θρύλος παραμένει ακόμα ζωντανός μέχρι σήμερα ...
Η πραγματική χειροτέρευση της κατοχής της Ελλάδας από τους Ναζί άρχισε με τη λεηλασία των αποθεμάτων τροφίμων της χώρας. Ο Χίτλερ κατάσχεσε το περιορισμένο φαγητό του ελληνικού λαού που εισήγαγε τροφή για να τροφοδοτήσει τους στρατούς του στα ρωσικά σύνορα, καθώς τα προϊόντα που καλλιεργούσαν στα εδάφη τους εδώ και αιώνες ήταν ανεπαρκή για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Οι Αθηναίοι, ακόμη και πληρώνοντας με τα χρήματά τους, δυσκολεύονταν να βρουν φαγητό. Η μεταφορά τροφίμων από τις επαρχίες στην Αθήνα είχε σταματήσει επειδή οι σιδηρόδρομοι είχαν καταστραφεί κατά τη διάρκεια του πολέμου. Οι αποστολές δεν μπορούσαν να γίνουν από τη θάλασσα, επειδή τα ναυάγια των βυθισμένων πλοίων ήταν επικίνδυνα.
Η διανομή περιορισμένης διαθέσιμης τροφής συνδέθηκε με την κάρτα αναφοράς, (Δελτίο). Ωστόσο, τα τρόφιμα που διανεμήθηκαν με αυτές ήταν συμβολικά. Ενώ ένα κανονικό άτομο πρέπει να καταναλώνει 1200 θερμίδες ημερησίως και να απαιτεί 900 θερμίδες για ελάχιστη διάρκεια ζωής, το κράτος διαθέτει μόνο 300 θερμίδες ανά μήνα σε αντάλλαγμα για το δελτίο. Η μαύρη αγορά έγινε ευρέως διαδεδομένη. Ειδικά στις φτωχές γειτονιές, η πείνα ήταν τόσο μεγάλη που οι άνθρωποι έτρωγαν άλογα, γαϊδούρια, ακόμη και γάτες και σκυλιά. Οι πρώτοι θάνατοι της πείνας άρχισαν το φθινόπωρο του 1941. Στην Ελλάδα σήμερα, οι αριθμοί εκείνων που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου εξαιτίας της πείνας είναι αμφιλεγόμενοι. Το BBC λέει ότι έχουν πεθάνει 500.000 άνθρωποι, ενώ ο Ερυθρός Σταυρός το περιγράφει ως 250.000. Ωστόσο, οι Έλληνες ιστορικοί δηλώνουν ότι τα στοιχεία αυτά είναι πολιτικά ανησυχητικά και τονίζουν ότι ο πραγματικός αριθμός των νεκρών είναι περίπου 70.000. Από την πρώτη ημέρα της εισβολής, οι Αθηναίοι ήλπιζαν για εξωτερική βοήθεια. Αυτή η πρώτη χώρα που έσπευσε για να βοηθήσει, δεν ήταν άλλη από την γειτονική Τουρκία, η οποία είναι σε ουδέτερη θέση. Κανείς δεν το πίστευε.... Αλλά εκείνες τις ημέρες, ο λιμός μαινόταν και στην Τουρκία. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού που μπορούσε να εργαστεί στη γεωργία πήγαν στρατιώτες, τα αποθέματα τροφίμων χωρίστηκαν για να τροφοδοτήσουν τον στρατό σε περίπτωση πιθανού πολέμου και δηλώθηκε κινητοποίηση. Παρά ταύτα, ο τουρκικός Τύπος ήταν ευαίσθητος στη μεγάλη πείνα στη γειτονική χώρα και ενημερώνει σχολαστικά με νέα προς το κοινό. Ο τουρκικός λαός προσέγγισε το θέμα με την ίδια ευαισθησία και, παρά τις περιορισμένες ευκαιρίες του, ήθελε να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να βοηθήσει τη γειτονική χώρα.
Τελικά, ο Πρόεδρος İsmet İnönü υπέγραψε απόφαση για να βοηθήσει τους ανθρώπους του στρατού του εχθρού που έδιωξε πριν από 19 χρόνια. Η Τουρκία έγινε η πρώτη χώρα που επεκτείνει το χέρι της φιλίας, η Ερυθρά Ημισέληνος θα μπορούσε να λειτουργήσει μέσα από αυτό. Μέχρι το τέλος του πολέμου, η τουρκική κυβέρνηση είχε δεσμευτεί να παραδώσει 50.000 τόνους τροφίμων στην Ελλάδα. Η εκστρατεία Βοήθειας θα διεξαχθεί από την Ερυθρά Ημισέληνο, αλλά έπρεπε να αποφασίσει η επιτροπή αντιπροσώπων του Υπουργείου Τελωνείων, του Υπουργείου Εμπορίου και του Υπουργείου Εξωτερικών για να εγκρίνει το περιεχόμενο του προς αποστολή υλικού. Ο Βρετανικός Ερυθρός Σταυρός και οι ενώσεις που ιδρύθηκαν από τους Έλληνες που ζουν στις ΗΠΑ θα παρέχουν επίσης οικονομική υποστήριξη στην εκστρατεία. Παρά τις περιορισμένες ευκαιρίες, η εκστρατεία συγκέντρωσε μεγάλη εθνική προσοχή. Όσοι ήθελαν να δώσουν βοήθεια, ανέφεραν τα αιτήματά τους στην επιτροπή και η εγκριθείσα ενίσχυση συσκευάζονταν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες του Ερυθρού Σταυρού και προετοιμάζονταν για το το ταξίδι. Δεδομένου ότι το κράτος δεν είχε σκάφος ικανό να μεταφέρει αυτά τα βοηθήματα, η Ερυθρά Ημισέληνος εντόπισε εκείνα τα πλοία του ιδιωτικού τομέα τα οποία ήταν ικανά να αντέξουν την ανοιχτή θάλασσα κατά τους χειμερινούς μήνες. Τέλος, το πλοίο ξηρού φορτίου των 2400 τόνων που κατείχαν οι Tavilzade Brothers κρίθηκε κατάλληλο. Το πλοίο, που κατασκευάστηκε το 1882, είχε το ίδιο όνομα με τον πόλεμο με την Ελλάδα πριν από 19 χρόνια ως αποτέλεσμα μιας ενδιαφέρουσας σύμπτωσης. Το πλοίο ετοιμάστηκε για την αποστολή τοποθετώντας τα εμβλήματα της Ερυθράς Ημισελήνου και στις τέσσερις πλευρές. Αυτά τα εμβλήματα θα προστατέψουν τον Kurtuluş από επιθέσει αεροπλάνων και υποβρύχιων. Ο καθορισμός της πορείας που πρέπει να ακολουθήσει το πλοίο ήταν ένα άλλο πρόβλημα. Οι νάρκες που διασκορπίστηκαν στις εμπορικές οδούς που διασχίζουν το Αιγαίο πριν από τον πόλεμο αποτελούσαν μεγάλο κίνδυνο για την πλεύση. Ως εκ τούτου, πραγματοποιήθηκε αλληλογραφία με ελληνικές, γερμανικές, ιταλικές και βρετανικές κυβερνήσεις για κάθε αποστολή του πλοίου και λήφθηκε έγκριση για την πορεία του Κουρτουλούς.
Στις 13 Οκτωβρίου 1941, για πρώτη φορά, το πλήρωμα του πλοίου Kurtuluş αποχώρησε από την προβλήτα Karakoy και συνειδητοποίησε τη φρίκη της κατάστασης καθώς εισήλθαν στο Λιμάνι του Πειραιά. Το εσωτερικό του λιμανιού θυμίζει νεκροταφείο επειδή τα πλοία βυθίστηκαν κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών. Το πλοίο χώθηκε ανάμεσα στα ναυάγια. Χιλιάδες Αθηναίοι που είχαν ενημερωθεί ότι το πλοίο θα έφερνε τρόφιμα περίμεναν για την άφιξή του επί ώρες. Η βοήθεια διατέθηκε από τον Ερυθρό Σταυρό σε προκαθορισμένο κατάλογο, ξεκινώντας από νοσοκομεία. Οι γερμανοί και ιταλοί στρατιώτες που τους συνόδευαν ήταν ευγενικοί με τους Τούρκους αντιπροσώπους και αξιωματούχους του Ερυθρού Σταυρού.Το πλήρωμα ήταν τόσο εντυπωσιασμένο από τα βλέμματα που είχαν δει όταν άφησαν τα δέματα και τα τσουβάλια που είχαν διατεθεί ως τρόφιμα Το πλοίο της Σωτηρίας πραγματοποίησε άλλες τρεις αποστολές στο λιμάνι του Πειραιά, κάθε μια με πιο οδυνηρές ιστορίες από την άλλη, και μέχρι τον Φεβρουάριο του 1942, έφερε περίπου 7.100 τόνους φαγητού στον ελληνικό λαό. Αυτά βέβαια, δεν ήταν αρκετά για να λύσουν το πρόβλημα. Ωστόσο, ο ελληνικός λαός, χάρη στο θρυλικό πλοίο της Σωτηρίας, έμαθε να περιμένει να ελπίζει ότι θα μοιραστεί βοήθεια.
Η Σωτηρία όμως κάποια στιγμή δεν ήρθε... το ΚΟΥΤΡΟΥΛΟΥΣ θάφτηκε στα βόρεια βράχια του νησιού του Μαρμαρά στις 20 Φεβρουαρίου 1942 στις 9.15 με περίπου με 2000 τόνους τροφίμων. Το πλήρωμα Kurtuluş'un 36 ατόμων κατάφερε να επιβιώσει από το ατύχημα. Παρά την απώλεια του SS Kurtuluş, η Τουρκία διατήρησε την αποφασιστικότητά της να βοηθήσει και συνέχισε να στέλνει βοήθεια μέχρι το 1946 με άλλα πλοία όπως SS Dumlupınar, SS Tunç, SS Κόνια, SS Güneysu και SS Aksu. Ένα πλοίο, το SS Dumlupınar έφερε περίπου 1.000 άρρωστα ελληνικά παιδιά ηλικίας 13-16 ετών στην Κωνσταντινούπολη για να αναρρώσει σε ασφαλές μέρος
Όλοι οι μάρτυρες που ζήσαμε στην Ελλάδα πιστεύαμε ότι ο Kurtuluş βυθίστηκε από γερμανικές νάρκες ή υποβρύχια. Σήμερα, ωστόσο, τα απομεινάρια του ατυχούς πλοίου ήταν σε χειρότερη κατάσταση από ότι τα πλοία εξερράγησαν ως αποτέλεσμα κάποιας επίθεσης. Το ναυάγιο καταστράφηκε με δυναμίτη από τους Scrapmen που ήθελαν να επαναχρησιμοποιήσουν μεταλλικά μέρη στη δεκαετία του '60. Μόνο το τμήμα του σκελετού των συντριμμιών που απλώνεται κάτω στον βυθό όσο ένα γήπεδο του ποδοσφαίρου,στέκεται ακόμα Αν και λεηλατήθηκε, ο λόγος για τη βύθιση και η θέση του πλοίου είναι τώρα γνωστός. Αυτό το σημαντικό πλοίο δεν θα ξεχαστεί και πάλι .. Ο Τούρκος συγγραφέας-ερευνητής-σκηνοθέτης ταινιών Erhan Cerrahoğlu ανέλαβε ερευνητικές εργασίες για την παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ για το SS Kurtuluş και για την εκστρατεία ανακούφισης που το πλοίο ήταν μέρος του. Το ναυάγιο εντοπίστηκε το καλοκαίρι του 2005, από τον δύτη καθηγητή Erdoğan Okuş και την ομάδα του. Δυστυχώς, το ναυάγιο βρέθηκε κατεστραμένο. Η ταινία ντοκιμαντέρ Kurtuluş Vapuru Belgeseli (SS Kurtuluş: Το ατμόπλοιο που μεταφέρει την ειρήνη) διαθέτει εικόνες που φαίνονται για πρώτη φορά. Το ντοκιμαντέρ έκανε το ντεμπούτο του την 1η Ιουνίου 2006, κατά τη διάρκεια της 3ης Διεθνούς Συνδιάσκεψης Bunker της Κωνσταντινούπολης ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ: "2006 ντοκιμαντέρ" Η ιστορία του ατμόπλοιου Kurtuluş "του Erhan Cerrahoğlu & Καθ. Erdoğan Okuş". Sskurtulus.com. "Barışı taşıyan vapur: Kurtuluş (Kurtuluş: Το πλοίο που έφερε την ειρήνη)" (στα τουρκικά). Το κανάλι ειδήσεων NTV Τουρκίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιανουαρίου 2007. Ιστορία της Ελλάδας. Υποσημειώσεις: Mark Mazower (1995). Μέσα στην Ελλάδα του Χίτλερ: Η εμπειρία της κατοχής, 1941-44. Yale University Press. ISBN 0-300-08923-6. Featherstone, Kevin ...; et αϊ. (2010). Οι τελευταίοι Οθωμανοί: η μουσουλμανική μειονότητα της Ελλάδας, 1940-1949 (1. δημοσίευμα). Houndmills, Basingstoke, Χάμσαϊρ: Παλγκράβης Μακμίλ. Π. 63. ISBN 9780230232518.
Προκόπης Παπαστράτης (1984). Βρετανική πολιτική έναντι της Ελλάδας κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, 1941-1944. Λονδίνο Σχολή Οικονομικών Επιστημών. ISBN 978-0-521-24342-1. ΠΗΓΕΣ: pluton22.blogspot.com pireorama.blogspot.com vimeo.com egedesonsoz.com ktgemikurtarma.org superhaber.tv kameraarkasi.org sskurtulus.com wrecksite.eu Δημήτρης Κίττσικης, «Η πείνα στην Ελλάδα, 1941 1942. Οι πολιτικές συγκρούσεις», Revue d'Histoire de la Deuxième Guerre mondiale (Παρίσι), 19η χρονιά, αρ. 74, Απρίλιος 1969. περιορισμένη προεπισκόπηση Maggie Black (1992). Μια αιτία για τους καιρούς μας: Oxfam τα πρώτα 50 χρόνια, σελίδες 6-7. Oxfam. ISBN 0-85598-173-3.
