Οι «Πολύχρυσες Μυκήνες», το βασίλειο του μυθικού Αγαμέμνονα, που πρώτος ύμνησε ο Όμηρος στα έπη του, είναι το σημαντικότερο και πλουσιότερο ανακτορικό κέντρο της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στην Ελλάδα.
Παρακολουθήστε παρακάτω ένα καταπληκτικό ντοκιμαντέρ για τη ακρόπολη των Μυκηνών σε τρισδιάστατη αναπαράσταση.
Με την βοήθεια της τεχνολογίας έχουμε την ευκαιρία να δούμε τις Μυκήνες όπως πραγματικά ήταν στην αρχαιότητα.
Το προσωπείο του Αγαμέμνονα είναι ένα εύρημα της ανασκαφής των Μυκηνών το 1876 από τον Ερρίκο Σλήμαν.
ΝΕΚΡΙΚΑ ΠΡΟΩΠΕΙΑ: ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ
Νεκρικά προσωπεία, με τα οποία αναπαράγεται η εικόνα του νεκρού, έχουν βρεθεί σε Αίγυπτο, Ελλάδα, Ετρουρία, Ρώμη, Μεξικό, Κολομβία, Ν. Γουινέα, Σιάμ και Αφρική. Στην Ελλάδα έχουν βρεθεί μέχρι τώρα στις Μυκήνες και στον μακεδονικό χώρο (Σίνδος, Αρχοντικό, Αμφίπολη). Είναι πιθανό ότι οι Μυκηναίοι πήραν την ιδέα του νεκρικού προσωπείου από τους Αιγυπτίους. Τα προσωπεία εκεί κατασκευάζονταν είτε από πολύτιμα υλικά (χρυσό και ασήμι), είτε από ύφασμα καλυμμένο με στόκο. Οι προσωπίδες των Μυκηνών στερεώνονταν με νήμα, όπως μπορεί να συμπεράνει κανείς από τις οπές που υπάρχουν στην περιοχή των αυτιών. Αν λάβει κανείς υπόψη του ότι οι περισσότερες, με εξαίρεση αυτή του «Αγαμέμνονα», έχουν τυποποιημένα χαρακτηριστικά και ότι σχεδόν δεν διαφέρουν μεταξύ τους, μπορεί κανείς με ασφάλεια να συμπεράνει ότι δεν αποδίδουν ρεαλιστικά τα χαρακτηριστικά των προσώπων, οπωσδήποτε όμως γίνεται προσπάθεια να απεικονιστούν η ηλικία και η προσωπικότητα. Όλες είναι ανδρικές και όλες έχουν κλειστά τα μάτια. Άγνωστες παραμένουν οι αιτίες που ορισμένοι μόνο από τους νεκρούς, και μάλιστα τους άνδρες νεκρούς, έφεραν προσωπεία. Θα μπορούσαμε, βέβαια, να υποθέσουμε ότι πρόκειται για μια προσπάθεια «φωτογράφησης» των σπουδαίων συγγενών, των προπατόρων και γενικά σημαντικών ανθρώπων αλλά θα παραμείνουμε στο χώρο της υπόθεσης, αφού δεν έχουμε στα χέρια μας σχετικές γραπτές πηγές.
Είναι πιθανό ότι οι Μυκηναίοι πήραν την ιδέα του νεκρικού προσωπείου από τους Αιγυπτίους. Τα προσωπεία εκεί κατασκευάζονταν είτε από πολύτιμα υλικά, χρυσό και ασήμι, είτε από ύφασμα καλυμμένο με στόκο ή ασβεστοκονίαμα, το οποίο ζωγράφιζαν. Αυτού του είδους τα προσωπεία ήταν στυλιζαρισμένα και απέδιδαν τα γενικά χαρακτηριστικά των νεκρών. Αργότερα, στην περιοχή Φαγιούμ της Αιγύπτου (1ος και 2ος αι. μ.Χ.), χρησιμοποιήθηκαν ρεαλιστικά πορτραίτα, τα οποία ζωγραφίζονταν με εγκαυστική στο ξύλο όσο ακόμη το άτομο ήταν ζωντανό. Η μάσκα-πορτραίτο προσαρμοζόταν στην περιοχή του προσώπου πάνω στο σάβανο της μούμιας.
Στον ταφικό κύκλο Α των Μυκηνών βρέθηκαν συνολικά πέντε χρυσές προσωπίδες, τρεις στον τάφο IV και δύο στον V, αν και οι βασιλικοί νεκροί ήταν επτά άνδρες, οκτώ γυναίκες και δύο βρέφη. Μία ακόμη προσωπίδα από ήλεκτρο προέρχεται από τον τάφο Γ του ταφικού κύκλου Β. Εκτός από μία που είναι από ήλεκτρο, οι άλλες έχουν κατασκευαστεί από παχύ χρυσό έλασμα, είναι έκτυπες, σφυρηλατήθηκαν σε ξύλινο πυρήνα και οι λεπτομέρειες προστέθηκαν κατόπιν με μικρό εργαλείο.
Οι προσωπίδες στερεώνονταν με νήμα, όπως μπορεί να συμπεράνει κανείς από τις οπές που υπάρχουν στην περιοχή των αυτιών. Αν λάβει κανείς υπόψη του ότι οι περισσότερες, με εξαίρεση αυτή του «Αγαμέμνονα», έχουν σχηματικά, τυποποιημένα χαρακτηριστικά και ότι σχεδόν δεν διαφέρουν μεταξύ τους, μπορεί κανείς με ασφάλεια να συμπεράνει ότι δεν αποδίδουν ρεαλιστικά τα χαρακτηριστικά των προσώπων, οπωσδήποτε όμως γίνεται προσπάθεια να απεικονιστούν η ηλικία και η προσωπικότητα. Όλες είναι ανδρικές και όλες έχουν κλειστά τα μάτια. Άγνωστες παραμένουν οι αιτίες που ορισμένοι μόνο από τους νεκρούς, και μάλιστα τους άνδρες νεκρούς, έφεραν προσωπεία.
ΟΣΟΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΣΤΕ ΝΑ ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟ «ΠΡΟΣΩΠΕΙΟ», ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ:
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, http://www.namuseum.gr/contact-gr.html
Δήμητρα Μήττα, «Όψεις του προσωπείου» http://www.komvos.edu.gr/masks/masks1.html
Χαρά Κιοσσέ, «Θύμα βεντέτας η χρυσή μάσκα του Αγαμέμνονα», http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=114434
Πηγές
arxaia-ellinika.blogspot.gr
postmodern.gr
komvos.edu.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου