KΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟ TO 2019!

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ

ΤΟ 2019

ΝΑ ΣΑΣ ΔΙΝΕΙ ΑΓΑΠΗ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΑΦΘΟΝΙΑ

ΤΑ ΚΑΛΑΝΤΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Συνήθως υποστηρίζεται πως τα Κάλαντα ανάγονται στην εποχή του Βυζαντίου. Υπάρχουν όμως και λαογράφοι που ανάγουν την απώτατη καταγωγή τους στην αρχαία Αθήνα, όπου επικρατούσε μια όμοια συνήθεια. Στις γιορτές των Πυανεψίων και των Θαργηλίων, κατά τις οποίες προσφέρονταν θυσίες προς τον Ήλιο, ήταν καθιερωμένο να γυρνούν τα παιδιά στους αθηναϊκούς δρόμους. Απαραίτητη προϋπόθεση για να συμμετάσχουν σ’ αυτή τη γιορτή ήταν να ζουν και οι δύο γονείς τους. Έξω από κάθε σπίτι τα παιδιά έλεγαν διάφορα άσματα τα οποία είχαν συντεθεί για την περίσταση και συγχρόνως κρεμούσαν στην πόρτα του σπιτιού και ένα κλαδί ελιάς με μερικούς άγουρους καρπούς. Τα παιδιά, όπως συμβαίνει και στα σύγχρονα Κάλαντα, αμείβονταν από τον νοικοκύρη του σπιτιού. Το έθιμο αυτό, όπως και το τραγούδι, ονομαζόταν από τους Αθηναίους Ειρεσιώνη.
Από την αθηναϊκή αυτή εορταστική εκδήλωση πιστεύουν αρκετοί πως προήλθε παρόμοια συνήθεια των Ρωμαίων (calendae) και μεταβιβάστηκε, διατηρώντας το όνομά της, στο Βυζάντιο. Εξάλλου, σε πολλές ελληνικές περιφέρειες ο μήνας Ιανουάριος λεγόταν και Καλαντάρης, εξαιτίας των βυζαντινών Καλενδών που ψάλλονταν την παραμονή του Αγίου Βασιλείου.
Ωστόσο, τα Κάλαντα ή Κάλενδοι όπως ονομάζονταν στο Βυζάντιο, δηλαδή στην Κωνσταντινούπολη, δεν ήταν απλά τραγούδια. Ήταν λαμπρή γιορτή. Μικροί και μεγάλοι, χωρισμένοι σε ομάδες, γυρνούσαν στα σπίτια και τραγουδούσαν διάφορα εγκωμιαστικά ή και σατιρικά για τον νοικοκύρη τραγούδια, παίρνοντας το ανάλογο φιλοδώρημα. Φαίνεται μάλιστα ότι το έθιμο δεν τύγχανε της εγκρίσεως της επίσημης Εκκλησίας και πολλοί Πατριάρχες το απαγόρευαν στους πιστούς. Ο βυζαντινός χρονικογράφος Ιωάννης Τζέτζης που έζησε τον 12ο αιώνα αποκαλούσε όσους έλεγαν τα κάλαντα αγύρτες! Από την Κωνσταντινούπολη λοιπόν πέρασαν στην υπόλοιπη Ελλάδα, όπου απλώθηκαν και απέκτησαν τις διάφορες τοπικές παραλλαγές. Η γλωσσική τους έκφραση ακολούθησε την εξέλιξη της Ελληνικής γλώσσας.

Πρώτο σημείο επαφής των Κάλανδων λοιπόν η ανατολική θράκη. Τα Κάλαντα Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς της Θράκης, έχουν ρίζες που χάνονται βαθειά μεσα στην ιστορία και παρουσιάζουν μια πραγματικά εξαιρετική ποικιλία. Ειδικότερα η Ανατολική Θράκη ως περιοχή είναι ιδιαίτερα γνωστή για την πλούσια λαογραφική και δημοτική της παράδοση. Μόνο η Μάνη, χωριό που ανήκει στην επαρχία Διδυμοτείχου έχει να επιδείξει 47 χριστουγεννιάτικα τραγούδια! Στον Έβρο κάποτε, το πρωί της παραμονής των Χριστουγέννων, ομάδες παιδιών ξεχύνονταν στα σκοτεινά σοκάκια των χωριών, κρατώντας στα χέρια τους χοντρά και μακρυά ξύλα, τις λεγόμενες “τσουμάκες”.

Τα ξύλα αυτά αφενός συμβόλιζαν τα ραβδιά των ποιμένων της Βίβλου αφετέρου δε λειτουργούσαν και ως προστασία ενάντια στις επιθέσεις των σκυλιών. Με τις τσουμάκες επίσης θα χτυπούσαν τις πόρτες των σπιτιών για να τους ανοίξουν και να τραγουδήσουν τα κάλαντα.

Στη Κομοτηνή τα Χριστούγεννα δεν έλεγαν κάλαντα, αλλά την Πρωτοχρονιά από το βράδυ γυρνούσαν με αναμμένα φανάρια τα οποία είναι στολισμένα με κορδέλες και με βαπόρια και τραγουδούσαν τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα από ένα τυπωμένο βιβλίο.Τα παιδιά κρατούσαν σφυριά ξύλινα, βαμμένα με πολλά χρώματα και με αυτά χτυπούσαν τις πόρτες και μαζεύουν στραγάλια, σύκα, ξυλοκέρατα, πορτοκάλια, καρύδια. Όχι όμως και χρήματα.

Σε πολλά χωριά της Θράκης, τα κάλαντα των Χριστουγέννων τα έλεγαν μεταμφιεσμένοι “για να πάει καλά η χρονιά”, όπως έλεγαν. Με τη συνοδεία γκάιντας, έψαλλαν σε κάθε σπίτι ειδικά κάλαντα, ανάλογα με τα πρόσωπα της οικογένειας και τα επαγγέλματά τους. Τα κάλαντα τα έλεγαν είτε στην είσοδο του σπιτιού , είτε μέσα στο σπίτι , ενώ σ’αυτά περιέχονταν παινέματα αλλά και πειράγματα για τον κάθε νοικοκύρη και τα μέλη της οικογένειάς του.

Πολλές φορές οι νοικοκυρές δεν έδιναν το φιλοδώρημα στα χέρια των παιδιών αλλά το πετούσαν στις αυλές όπου και τα παιδιά έτρεχαν να το μαζέψουν, ενώ μια συνήθεια των γυναικών ήταν να μετράν πόσα αγόρια και πόσα κορίτσια πήγαν για τα κάλαντα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, για να δουν πόσα κοκόρια και κότες θα έχουν το επόμενο έτος.

Κάλαντα Χριστουγέννων Θράκης

Χριστός γεννιέται, χαρά στον κόσμο,

χαρά στον κόσμο, στα παλληκάρια.

Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες,

η Παναγιά μας κοιλοπονούσε.

Κοιλοπονούσε, παρακαλούσε,

τους αρχαγγέλους , τους ιεράρχες.

-Σεις αρχαγγέλοι και ιεράρχες,

στη Σμύρνη πηγαίν΄τε , μαμμές να φέρ΄τε.

Άγια Μαρίνα, άγια Κατερίνα,

στη Σμύρνη πάνε , μαμμές να φέρουν.

Όσο να πάνε κι όσο να έρθουν,

η Παναγιά μας ηληυτηρώθη.

Στην κούνια τό ΄βαλαν και το κουνούσαν,

και το κουνούσαν , το τραγουδούσαν.

Σαν ήλιος λάμπει ,σα νιο φεγγάρι,

σα νιο φεγγάρι, το παλληκάρι.

Φέγγει σε τούτον το νοικοκύρη,

με τα καλά του, με τα παιδιά του,

με την καλή τη νοικοκυρά του…

Κάλαντα Χριστουγέννων Δυτικής Θράκης

Σαράντα μέρες, σαράντα νύχτες

κι’ η Παναγιά μας δοξολογούσε.

Δοξολογούσε, παρακαλούσε

τους Αποστόλους τους Ιεράρχες.

Σεις Απόστολοι και Ιεράρχες

να πα να φέρτι μύρο και μόσχο.

Κι οι Αποστόλοι για μύρο πάνε

και οι Ιεράρχες για μόσχο τρέχουν.

Κι ώσπου να πάνε κι ώσπου να έρθουν

η Παναγιά μας ξιλίφθιρώθ’ κι.

Χριστός γιννιέτι χαρά στουν κόσμου,

χαρά στουν κόσμου στα παλληκάργια!

Κάλαντα Πρωτοχρονιάς Θράκης

Άγιου Βασίλης έρχιτι από την Καισαρεία, βαστάει εικόνα κι χαρτί, χαρτί και καλαμάρι

του καλαμάρι έγραφι κι του χαρτί μιλούσι, Βασίλη μ’ πόθιν έρχισι κι πόθιν κατηβαίνεις

Από τη μάνα μ’ έρχομι κι στο σχολειό πηγαίνω, κάτσε να φάς κάτσε να πιείς, κάτσε να τραγουδήσεις

Ιγώ γράμματα μάθηνα τραγούδια δεν ηξέρω, και σαν ηξέρεις γράμματα πες μας την αλφαβήτα

Κι στο ραβδί τ’ ακούμπησε να πει την αλφαβήτα, κι το ραβδί τ’ ήταν ξηρό κι βλάστησε κλωνάρια

Και πανω στα κλωνάρια του πέρδικες κελαηδούσαν, δεν ήταν μόνο πέρδικες ήταν κι περιστέρες

Κατέβ’καν πέρδικες να πιουν κι να γεμίσουν, να βρέξουν τον αφέντη μας τον πολυχρονεμένο

Αν έχεις γρόσια δώσι τα, φλουριά μην τα λυπάσαι, κι αν έχεις μισοδέκατο δώστο στον Άη Βασίλη

Σ’αυτό το σπίτι που ‘ρθαμε πέτρα να μη ραγίσει, κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει

Πηγές:

thrakitoday.com

8dim-xanth.xan.sch.gr

anagnostirio.gr

Έτσι ήταν η Θεσσαλονίκη στην αρχαιότητα - Οι εικόνες που μαγνητίζουν

KANTE KΛΙΚ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΤΟΥ newsit.gr

Εντυπωσιακό: Τρισδιάστατο ταξίδι στην Αρχαία Κόρινθο (βίντεο)

Το Google Arts & Culture και η μη κερδοσκοπική εταιρεία CyArk συνεργάζονται για να δημιουργήσουν το μεγαλύτερο τρισδιάστατο ψηφιακό αρχείο μνημείων του πλανήτη που διατρέχουν κίνδυνο εξαφάνισης. Είναι μια πρωτοβουλία -με αφορμή και την Παγκόσμια Ημέρα Πολιτιστικής Κληρονομιάς στις 18 Απριλίου- με στόχο τη διατήρηση του παγκόσμιου πολιτισμού, η οποία, όσον αφορά την Ελλάδα, περιλαμβάνει ήδη την ψηφιοποίηση της Αρχαίας Κορίνθου.

Η Google παρέχει σε όλους μέσω του Google Arts & Culture ψηφιακή πρόσβαση στη βάση των δεδομένων που έχει συλλέξει η CyArk ανά τον κόσμο. Έτσι, ο καθένας μπορεί να έρθει σε άμεση επαφή με τα μεγάλα έργα του παγκόσμιου πολιτισμού είτε μέσω της ιστοσελίδας "Open Heritage" του Google Arts & Culture είτε μέσω της σχετικής δωρεάν εφαρμογής για iOS ή Android.

Σε πρώτη φάση, δόθηκε στη δημοσιότητα η τρισδιάστατη απεικόνιση σε υψηλή ανάλυση περισσότερων από 25 μνημείων από διάφορα μέρη της Γης. Η απεικόνιση επιτεύχθηκε με τη χρήση εξελιγμένων τεχνικών ψηφιακής αρχαιολογίας, όπως σαρωτών λέιζερ και drones.

Η όλη ιδέα ξεκίνησε όταν ο Ben Cacyra παρακολούθησε στην τηλεόραση τους Ταλιμπάν να καταστρέφουν βουδιστικά αγάλματα 1.500 ετών στην περιοχή Μπαμιγιάν του Αφγανιστάν το 2001 και ένιωσε την υποχρέωση να κάνει κάτι γι' αυτό. Ο ίδιος είναι ένας από τους δημιουργούς του πρώτου συστήματος τρισδιάστατης σάρωσης στον κόσμο και αντιλήφθηκε ότι η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να απαθανατίσει για τις επόμενες γενιές τα μνημεία που κινδυνεύουν με αφανισμό λόγω φυσικών καταστροφών, πολεμικών συρράξεων, τουριστικής και οικιστικής ανάπτυξης κλπ.

Έτσι, ίδρυσε τη CyArk για να δημιουργήσει το πληρέστερο τρισδιάστατο ψηφιακό αρχείο μνημείων του πλανήτη. Στη συνέχεια, το Google Arts & Culture συνέπραξε με τη CyArk δίνοντας σε όλους ψηφιακή πρόσβαση στα μνημεία.

Με τη βοήθεια των σύγχρονων τεχνολογιών, τα μνημεία που ψηφιοποιούνται, απεικονίζονται με τη μεγαλύτερη ακρίβεια και λεπτομέρεια μέχρι σήμερα. Αυτές οι αναλυτικές απεικονίσεις μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τον εντοπισμό περιοχών που έχουν υποστεί ζημιές, καθώς και για την υποστήριξη των προσπαθειών αποκατάστασής τους.

Οι χρήστες «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων και υπολογιστών μπορούν πλέον να ξεναγηθούν βιωματικά στα μνημεία. Μέσω της νέας αυτής διαδικτυακής «έκθεσης», ο χρήστης μπορεί να εξερευνήσει 25 και πλέον ιστορικής σημασίας τοποθεσίες σε 18 χώρες του κόσμου, όπως το παλάτι Al Azem στη δοκιμαζόμενη από τον πόλεμο Δαμασκό της Συρίας και την αρχαία μητρόπολη Chichen Itza των Μάγια στο Μεξικό.

Για πολλά από αυτά τα αρχαιολογικά μνημεία, η Google έχει επίσης αναπτύξει πολύπλοκα τρισδιάστατα μοντέλα, που επιτρέπουν στον καθένα να τα θαυμάζει από οποιαδήποτε οπτική γωνία, με τη χρήση του νέου Google Poly 3D viewer στην πλατφόρμα Google Arts & Culture.

Από την Ελλάδα έχει συμπεριληφθεί η πόλη της Αρχαίας Κορίνθου, η οποία καταστράφηκε σε μεγάλο βαθμό από σεισμούς το 365 π.Χ. και το 375 π.Χ., ωστόσο ανοικοδομήθηκε κατόπιν. Στη συνέχεια, ένας ακόμα σεισμός το 856 μ.Χ. σκότωσε χιλιάδες ανθρώπους. Μέχρι τη δεκαετία του 1800 η αρχαία πόλη είχε καλυφθεί από νέες υποδομές, ενώ ο σεισμός του 1858 κατέστρεψε ολόκληρη την πόλη και οδήγησε στην έναρξη των αρχαιολογικών ανασκαφών.

Η ψηφιοποίηση του μνημείου, που θεωρείται ότι βρίσκεται υπό διαρκή απειλή, διαφυλάττει για τις επόμενες γενιές ό,τι έχει απομείνει από την ελληνική και τη ρωμαϊκή αρχιτεκτονική της περιοχής. Μάλιστα, λόγω της συνεχιζόμενης δραστηριότητας των ανασκαφών, συγκεκριμένες αρχαιολογικές περιοχές δεν είναι ανοικτές στο κοινό αυτή τη στιγμή, επομένως η ψηφιακή απεικόνιση επιτρέπει στους επισκέπτες να ξεναγηθούν στο σημείο, δίνοντας για πρώτη φορά πρόσβαση σε αυτό το αρχαίο αρχιτεκτονικό θαύμα.

Τα τελευταία επτά χρόνια η Google έχει συνεργαστεί με περισσότερα από 1.500 μουσεία σε πάνω από 70 χώρες για να δώσει εύκολη πρόσβαση μέσω Ίντερνετ σε κειμήλια του παγκόσμιου πολιτισμού. Η νέα πρωτοβουλία σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του Google Arts & Culture, καθώς είναι η πρώτη φορά που η πλατφόρμα φιλοξενεί έργα πολιτιστικής κληρονομιάς σε τρισδιάστατη μορφή.

ΠΗΓΗ

ant1news.gr

ΝΙΚΟΣ ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ «Ο ΦΥΛΑΚΑΣ ΤΩΝ ΔΕΛΦΙΝΙΩΝ» ΤΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ

«Όταν ήρθα σε επαφή με τα δελφίνια μου ήρθε στο μυαλό μια φράση: Από τον πολιτισμό των ανθρώπων στον πολιτισμό των δελφινιών. Με τα χρόνια επιβεβαιώθηκα. Κάνοντας για χρόνια συναυλίες έβλεπα το κοινό μέσα στο πέρασμα των χρόνων να αλλάζει. Να αλλοιώνεται η συμπεριφορά του τόσο προς τους καλλιτέχνες όσο και προς τους άλλους ανθρώπους. Τα δελφίνια δεν αλλάζουν. Έχουν την ίδια συμπεριφορά στην καθημερινότητά τους μεταξύ τους και προς τους ανθρώπους. Έβλεπα στα δελφίνια μια υγιή συμπεριφορά» 

Νίκος Βογιατζάκης

Σχεδόν 18 χρόνια ο άνθρωπος αυτός κάνει γνωστό σε όλο τον κόσμο τον «ζωντανό θησαυρό» του κορινθιακού τα δελφίνια του...η τοπική κοινωνία και οι αρμόδιοι φορείς πρέπει επιτέλους κάποια στιγμή να ακούσουν, να αφουγκραστούν όπως λέει και ο ίδιος τα Δελφίνια του Κορινθιακού. Να μοιραστούν ίσως το ίδιο όνειρο μαζί του.

Aφιέρωμα του CNN.GR στον Νίκο Βογιατζάκη τον...«Φύλακα Άγγελο» των Δελφινιών.

Έρχεται μια στιγμή στη ζωή των ανθρώπων, κάπου εκεί στη μέση ηλικία, που γίνεται ένας πρώτος απολογισμός. Στόχοι αναθεωρούνται, προτεραιότητες αλλάζουν και τα πραγματικά «θέλω» των ανθρώπων βγαίνουν στην επιφάνεια. Για πολλούς αυτό σηματοδοτεί και την αλλαγή πορείας στη ζωή.

Ο Νίκος Βογιατζάκης μέχρι πριν δέκα χρόνια περίπου, ήταν ένας επιτυχημένος διοργανωτής συναυλιών και μεγάλων παραστάσεων. Ολυμπιακό Στάδιο, Ηρώδειο, Λυκαβηττός, γήπεδο Τούμπας, πάνω από 1000 συναυλίες για ονόματα όμως Μάνος Χατζιδάκις, Μίκης Θεοδωράκης, Θάνος Μικρούτσικος αλλά και ως διευθυντής παραγωγής για τα μεγαλύτερα ονόματα που πέρασαν από την Ελλάδα. Το 2002 και ενώ ήδη αναζητούσε μια νέα πορεία στη ζωή του βρέθηκε με ένα φουσκωτό στον Κορινθιακό.

«Έπεσα πάνω σε 100 δελφίνια. Η στιγμή ήταν μαγική. Είχα μαζί μου μια αναλογική φωτογραφική μηχανή και μερικά καρούλια σλάιντς και τράβηξα τις πρώτες μου φωτογραφίες».

Από τότε ο Νίκος Βογιατζάκης έβγαινε κάθε σαββατοκύριακο στον Κορινθιακό και με τη βοήθεια του αδερφού του ο οποίος έφτιαξε ένα υδρόφωνο, μια συσκευή ηχογράφησης για μέσα στο νερό, σταδιακά συγκέντρωσαν αρκετές ώρες ηχογραφήσεων με τις φωνές των δελφινιών και εκατοντάδες φωτογραφίες.

Το ενδιαφέρον για τα δελφίνια έγινε πάθος και το πάθος τελικά επάγγελμα. Ο Νίκος εγκατάλειψε τις «αγαπημένες του συναυλίες», όπως ό ίδιος λέει και αφοσιώθηκε στα δελφίνια του Κορινθιακού με σκοπό να τα γνωρίσει στο ευρύ κοινό και να γίνει ο Κορινθιακός ένα θαλάσσιο πάρκο όπου θα συνυπάρχουν αρμονικά άνθρωποι και δελφίνια.

«Όταν ήρθα σε επαφή με τα δελφίνια μου ήρθε στο μυαλό μια φράση: Από τον πολιτισμό των ανθρώπων στον πολιτισμό των δελφινιών. Με τα χρόνια επιβεβαιώθηκα. Κάνοντας για χρόνια συναυλίες έβλεπα το κοινό μέσα στο πέρασμα των χρόνων να αλλάζει. Να αλλοιώνεται η συμπεριφορά του τόσο προς τους καλλιτέχνες όσο και προς τους άλλους ανθρώπους. Τα δελφίνια δεν αλλάζουν. Έχουν την ίδια συμπεριφορά στην καθημερινότητά τους μεταξύ τους και προς τους ανθρώπους. Έβλεπα στα δελφίνια μια υγιή συμπεριφορά»

Ένα ακόμη όνειρο του Νίκου είναι να δημιουργηθεί στον Κορινθιακό και συγκεκριμένα στις Αλκυονίδες ένα κέντρο βοήθειας ατόμων με αυτισμό όπου εκεί θα έρχονται σε επαφή με τα δελφίνια. Τέτοια κέντρα υπάρχουν στο εξωτερικό και επίσης στην Τουρκία και είναι αποδεδειγμένο ότι η επαφή με δελφίνια βελτιώνει σημαντικά την κατάσταση των ατόμων με αυτισμό.  

«Οι προσπάθειες έγιναν αλλά κόλλησαν στην γραφειοκρατία. Άδεια για εξέδρα για τουριστικούς σκοπούς μπορείς να πάρεις αλλά για θεραπευτικούς που θέλαμε εμείς τρέχα γύρευε….»

Στην πορεία ο Νίκος έκανε μεγάλες προσπάθειες για να αναδείξει τα δελφίνια του Κορινθιακού όπου παρατηρείται ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Το να ζουν μαζί τέσσερα διαφορετικά είδη δελφινιών. Αρχικά έκανε εκθέσεις φωτογραφίας σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη , Καβάλα κι στη συνέχεια δημιούργησε στην Κόρινθο το σπίτι των δελφινιών μια προσπάθεια που είχε άδοξο τέλος.  

Σήμερα ο Νίκος κάνει εξορμήσεις με το σκάφος του τον «Άγγελο των Θαλασσών» για παρατήρηση δελφινιών και πολύς κόσμος γνωρίζει από κοντά τα δελφίνια στο φυσικό τους περιβάλλον.  

Ο άνθρωπος επιζητά την επαφή με τα δελφίνια αλλά και τα δελφίνια το ίδιο. Οι άνθρωποι που έρχονται στο σκάφος για να βγούμε να τα δούμε, όταν τα συναντάμε έχουν ποικίλες αντιδράσεις. Όλοι χαίρονται πάρα πολύ, κάποιοι γελάνε, κάποιοι κλαίνε και όλοι τους μετά από μία συνάντηση με δελφίνια είναι άλλοι άνθρωποι. Πιο χαρούμενοι, πιο ήρεμοι»

Όπως λέει, «τα δελφίνια πλέον έχουν μάθει τον ήχο της μηχανής και αν είναι σε μια απόσταση 7, 8 μίλια έρχονται μόνα τους. Τα ελεύθερα δελφίνια πάνε εκεί που έχει τροφή. Δεν υπάρχει κάποιος τεχνητός τρόπος να τα καλέσεις. Επειδή όμως αυτά τα πλάσματα ζουν στον κόσμο των συχνοτήτων και αντιλαμβάνονται συχνότητες μέχρι  250.000 Hz - ενώ ο άνθρωπος μόλις μέχρι 20.000 Hz - με τα χρόνια και την εμπειρία μου έχω καταλάβει πως η επιθυμία και μόνο να τα δεις μπορεί να τα φέρει κοντά σου.

Ο Νίκος Βογιατζάκης έχει αναπτύξει μια ιδιαίτερη σχέση με τα δελφίνια του Κορινθιακού. Όπως λέει «το δελφίνι έχει την πιο δυνατή μνήμη από όλα τα ζώα. Αν σε δει μια φορά δεν σε ξεχνά. Αλλά και εγώ πλέον αναγνωρίζω κάποια δελφίνια και μάλιστα τους έχουμε βγάλει και ονόματα.» 

Στον Κορινθιακό σήμερα υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 400 δελφίνια τεσσάρων ειδών σε μικτά κοπάδια. Εδώ και τέσσερα χρόνια όπως λέει ο Νίκος, «έχουμε μια νέα εξέλιξη καθώς το κοινό δελφίνι ζευγάρωσε με το ζωνοδέλφινο και έχουμε ένα νέο είδος δελφινιού που δεν υπάρχει πουθενά στον πλανήτη.»

Ο Κορινθιακός είναι ένα μοναδικό σημείο στον κόσμο για την παρατήρηση δελφινιών και τα μεγάλα ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού γνωρίζουν και παρακολουθούν την περιοχή. Ο Νίκος προσπαθεί να κάνει γνωστή αυτή η μοναδικότητα του Κορινθιακού ώστε να γνωρίσει όσο το δυνατό περισσότερος κόσμος τα δελφίνια.

Η Μάρω Κουρή από το epathlo.gr  το 2012, είχε πάρει συνέντευξη από τον Νίκο Βογιατζάκη

Όπου μίλησε για το «όραμά» του….

Πριν από µερικά χρόνια έφτασα στο λιµανάκι Καϊκούρα της 

Νέας Ζηλανδίας. Αποβιβάστηκα σε ένα σκάφος που ανοιγόταν βαθιά 

για να παρατηρήσω φάλαινες, παρέα µε έναν άνθρωπο διψασµένο για ζωή, 

τη µητέρα µου. Το 2008, άκουσα ότι ένας άνθρωπος αφοσιωµένος 

στη θάλασσα έκανε το ίδιο στην Ελλάδα. Έφτιαξε το σκάφος «Άγγελος των θαλασσών» και το έριξε στον Κορινθιακό για να συστήσει σε όλους εµάς 

τις τρυφερές και χαρισµατικές υπάρξεις, τα δελφίνια.

Έφυγα από τον πολιτισµό των ανθρώπων για να βρεθώ στον πολιτισµό των δελφινιών», θα µου πει ο Νίκος στη διάρκεια της συνοµιλίας µας, «και τον Κορινθιακό – τη µόνη περιοχή στην οποία συµβιώνουν και τα τέσσερα είδη δελφινιού που συναντάµε στη Μεσόγειο...»

Μίλησέ µας για τη γνωριµία σου µε τα δελφίνια, τι σε ώθησε να πας να τα βρεις, και πώς βρέθηκες στον Κορινθιακό;

Έκανα παραγωγή συναυλιών µε την εταιρεία µου “Show Day Productions” στους Μάνο Χατζιδάκι, Μίκη Θεοδωράκη, Νότη Μαυρουδή, Μικρούτσικο, Μητσιά, Γαλάνη κ.ά. Ταυτόχρονα, ήµουν διευθυντής παραγωγής σε συναυλίες ξένων καλλιτεχνών. Οργάνωσα για αρκετά χρόνια το πετυχηµένο φεστιβάλ «Όνειρο στο κύµα» µε µουσική και κινηµατογράφο στο Μπούρτζι της Σκιάθου. Εκεί µάλλον µε βρήκανε τα δελφίνια και µε… απήγαγαν. Πήρα το φουσκωτό µαζί µε τον αδερφό µου, ο οποίος είναι επιστήµονας κι έχει φτιάξει το λεγόµενο υδρόφωνο – ένα µικρόφωνο που ηχογραφεί µέσα στο νερό, και βρεθήκαµε στον Κορινθιακό. Έπεσαν πάνω µας 70 µε 80 δελφίνια, κι έτσι έκανα την πρώτη µου φωτογράφηση κι εκείνος την πρώτη του ηχογράφηση δελφινιών. Ήταν Φλεβάρης του 2002.

Από τότε έβγαινα κάθε Σαββατοκύριακο, να τα προϋπαντήσω. ∆εν µου είχε περάσει ποτέ από το µυαλό ότι θα έκανα παρέα µε δελφίνια, αλλά τα όνειρα µε ταρακούνησαν. Έκανα µια έκθεση φωτογραφίας σε µια γκαλερί –χαµένη σε ένα στενό του Παγκρατίου– απ’ όπου πέρασαν 2.500 άτοµα. Ακολούθησε ο Μύλος Θεσσαλονίκης και το λιµάνι της Καβάλας. Συνολικά περάσανε 5.000 άτοµα, οι περισσότεροι από τους οποίους µου ζητούσανε να δουν δελφίνια. Τότε, ζήτησα δάνειο για να αγοράσω το σκάφος και να ιδρύσω τον «Άγγελο των θαλασσών».

Με τον «Άγγελο» διοργανώνω εξορµήσεις στα νερά του κόλπου, και µαζί µε τους επιβάτες εντοπίζουµε δελφίνια, παρατηρώντας και καταγράφοντας τη συµπεριφορά τους. Το πρόγραµµα περιλαµβάνει επίσης ξενάγηση στο Ηραίο αλλά και µπάνιο στα πράσινα νερά της Μυλοκοπής. Στη διαδροµή των πέντε ετών µαζί µε φίλους-υποστηρικτές, κάναµε παρουσιάσεις των δελφινιών στο κέντρο της Αθήνας, µε τη βοήθεια του Νότη Μαυρουδή, που αυτοσχεδίαζε µε την κιθάρα όταν ακούγονταν οι ηχογραφηµένες φωνές των δελφινιών και προβάλλονταν οι φωτογραφίες τους. Η κρίση που ήρθε απότοµα –και είναι τεράστια µπροστά στο νέο καλοκαίρι– είχε ως αποτέλεσµα να έχει βγει το σκάφος για την ετήσια συντήρηση, µουραύγια κι έγγραφα, και να µου είναι δυσβάστακτο το κόστος για να ξαναµπεί στο νερό. Το αντιµετωπίζουµε µε δύναµη κι αισιοδοξία, και θα δούµε τι θα µας αποκαλύψει η επόµενη µέρα. 

Είναι το πιο δύσκολο κοµµάτι αυτήν τη στιγµή.

Πες µας για την κοινωνία

των δελφινιών. Τι είναι αυτό που σε γοήτευσε;

Τα δελφίνια έχουν δική τους κοινότητα, τις αξίες τους και δικό τους κώδικα επικοινωνίας. Σύµφωνα µε µια επιστηµονική αποκωδικοποίηση που έγινε πριν από δύο χρόνια στην Αµερική, έχουν τη γλώσσα τους κι επικοινωνούν. Συγκεκριµένα, αποδείχτηκε ότι πριν και µετά την επικοινωνία τους, τα δελφίνια βγάζουν έναν συγκεκριµένο ήχο, που δεν είναι άλλο παρά το όνοµά τους. Όπως ακριβώς οι ραδιοερασιτέχνες δηλώνουν το όνοµά τους στην αρχή και στο τέλος της επικοινωνίας τους. Γνωρίζουµε ότι έχουν συναισθήµατα, που µας τα δείχνουν µε τη συγχρονικότητα των κινήσεών τους, όπως µε µια φιγούρα στον αέρα – µιλώντας πάντα για τα άγρια δελφίνια κι όχι απαραίτητα γι’ αυτά που ζούνε στο δελφινάριο. Αυτό που σ’ εµάς φαίνεται διασκεδαστικό και ιδιαίτερο είναι γι΄αυτά ένας κώδικας επικοινωνίας.

Είναι επίσης αλληλέγγυα µεταξύ τους, π.χ. όταν ένα θηλυκό πρόκειται να γεννήσει, υπάρχει αναβρασµός στην κοινότητα. 

Η δελφίνα, που εγκυµονεί εννέα µήνες, έχει προεπιλέξει την καλύτερή της φίλη για να είναι δίπλα της στη γέννα: Με το που γεννιέται το δελφινάκι, η νονά, όπως τη λέµε, βοηθά στο σπρώξιµο του νεογέννητου στο νερό για να αναπνεύσει, και µένει δίπλα στη µαµά και στο µωρό για δύο ολόκληρα χρόνια. Η σηµερινή εποχή µάς καλεί να σπάσουµε τα στεγανά. ∆εν είναι απαραίτητο ο καλύτερος φίλος να είναι ο αδερφός µας επειδή το γράφει η ταυτότητα. Είµαι αδερφάκι στην ψυχή, στην ενέργεια, στη δόνηση και µε αυτόν τον άνθρωπο, άντρα ή γυναίκα, έχω κάτι πραγµατικό να µοιραστώ. Πόσες φορές ένα δελφίνι έχει βοηθήσει τον άνθρωπο προστατεύοντάς τον από κινδύνους!

Με έναν τρόπο µάς επηρεάζουν ενώ µαθαίνουµε από αυτά και για την Ιατρική, π.χ. τα δελφίνια εκπέµπουν µια συχνότητα, επιστρέφεται το σήµα πίσω και µέσα από την κάτω γνάθο, που λειτουργεί σαν κεραία, εκπέµπεται µια τρισδιάστατη εικόνα για να βλέπουν µέσα στο νερό. Από την ιδιότητα αυτή, του ηχοεντοπισµού, µπορούν οι τυφλοί να εκπαιδευτούν, έχοντας τη δυνατότητα να κινούνται χωρίς µπαστούνι.

Στο Παγκόσµιο συνέδριο κητολόγων, στο Πανεπιστήµιο του Σαντιάγο, ειπώθηκε ότι τα δελφίνια είναι άτοµα χωρίς ανθρώπινη µορφή. Πάνω από τετρακόσιοι επιστήµονες κατέθεσαν έγγραφο στον ΟΗΕ αναγνωρίζοντας για πρώτη φορά τα δελφίνια ως προσωπικότητες. Αν πείραξες δελφίνι, είναι σαν να πείραξες άνθρωπο. Αν αρρωστήσει δελφίνι και πέσει στην αντίληψή σου, είσαι υποχρεωµένος να καλέσεις έγκαιρα τις αρχές.

ΒΙΝΤΕΟ: George Toumpaniaris

Ποια είναι η άποψή σου

για τα δελφινάρια;

Από τη στιγµή που αυτά τα δελφίνια µεγαλώνουν στην πισίνα, δεν µπορούν πλέον να επιβιώσουν στη θάλασσα ούτε να αναζητήσουν µόνα την τροφή τους. Αξίζει τουλάχιστον να δούµε αν τηρούνται οι σωστές συνθήκες. Οι κυβερνήσεις πρέπει να δίνουν άδειες µόνο σε όσους ανοίγουν τεράστιες πισίνες και φυσικά όπου έχουν καλό προσωπικό. Έχω ακούσει καλά λόγια για το προσωπικό, µε εξαιρέσεις δυστυχώς όπου τα χτυπάνε. Αξίζει τα δελφινάρια να είναι από το νόµο υποχρεωµένα και να χρηµατοδοτούν την ελευθερία των νεογέννητων δίνοντάς τα στη θάλασσα για να υιοθετηθούν από άγρια δελφίνια. Ακούγεται απλό, δεν είναι όµως. Πρέπει να δούµε αντιδράσεις και παρατηρήσεις. Τα άγρια δελφίνια δεν τρώνε τίποτα ψόφιο. Στα δελφινάρια όµως ναι, οπότε καταλαβαίνουµε πόσο αλλάζει η φύση κι ο τρόπος ανάπτυξής τους. Αυτή είναι η αρνητική πλευρά. Υπάρχει και η θετική στις χώρες που δεν έχουν θάλασσα, όπου ο άνθρωπος έχει ανάγκη να έρθει σε επαφή µε τα δελφίνια. Σίγουρα όµως η Ελλάδα δεν είναι από αυτές. Εδώ χρειαζόµαστε διαφορετικές υποδοµές. Όπως αυτό που ξεκίνησα στον Κορινθιακό το 2008, µια ατοµική πρωτοβουλία.

Μοιράσου µαζί µας 
τα όνειρά σου

Το όνειρό µου είναι ο Κορινθιακός να γίνει ένα θαλάσσιο πάρκο χωρίς να επηρεάζεται η αλιεία και η ζωή των ψαράδων. Αυτό είναι άλλωστε το στοίχηµα, να συνυπάρχουν αρµονικά οι άνθρωποι µε τα δελφίνια. Ευτυχώς, οι ψαράδες της Κορίνθου είναι φίλοι και µιλάνε µε τα δελφίνια. Λόγω της µείωσης ψαριών, δηλαδή της τροφής των δελφινιών, ενώ πριν από 15 χρόνια είχαµε στον Κορινθιακό 600 δελφίνια, τώρα είναι γύρω στα 350. Ξέρω ότι υπάρχει ένα σχέδιο αλλά είναι ακόµη σε εµβρυακό στάδιο. Στον Κορινθιακό ο κόσµος έχει πρόσβαση στα δελφίνια, να τα παρατηρήσει, να τραγουδήσει µαζί τους, να έρθουν κοντά, να παίξουν, κι αυτά να κάνουν φιγούρες ως ένδειξη χαράς που τα συντροφεύουµε! Πρώτα όµως πρέπει να απαγορευτεί ρητά η µεγάλη αλιεία, που κάνει τεράστια ζηµιά στο βυθό. Η παρατήρηση δελφινιών φέρνει και την ενέργεια που λέγεται χρήµα. Ουρές κάνει ο κόσµος για να επικοινωνήσει µε τα δελφίνια.

Το δεύτερο όνειρο δηµιουργήθηκε σε συνεργασία µε τον Σύλλογο Ελλήνων Ενηλίκων Αυτιστικών Αsperger, και είναι η κατασκευή µιας εξέδρας στις Αλκυονίδες νήσους για άτοµα µε περιπτώσεις αυτισµού, που αποδεδειγµένα µέσα από την επαφή µε τα δελφίνια βελτιώνονται έως και ως 40%. Από την Ελλάδα, για το λόγο αυτό, φεύγει κόσµος για το Ισραήλ, την Αµερική και σε λίγο και για την Τουρκία, ενώ εδώ τα έχουµε δίπλα µας. Η πρόεδρος του συλλόγου, Πέρλα Μεσσίνα, προσπάθησε πολύ να ξεκινήσει το έργο, µα η γραφειοκρατία τη σταµάτησε…

Αυτοί οι δύο πυλώνες µε επεκτάσεις όπως ένα µαιευτήριο µέσα στο νερό, ώστε να γεννά η γυναίκα µε τη βοήθεια των δελφινιών, αλλά και απαραιτήτως το Μουσείο Ισθµού, είναι έργα που θα προσελκύσουν µεγάλο αριθµό επισκεπτών.

Με την κρίση, δίνεται µια ευκαιρία στον άνθρωπο να ξεκουραστεί, να καθαρίσει το µυαλό του, να πάρει ανάταση για να ξεκινήσει νέες δηµιουργίες. Έχω καταθέσει πρόταση για ένα Μουσείο ∆ελφινιού, όπου θα δείχνουµε και την ιστορία µας. Το πρώτο νόµισµα της Κορίνθου έχει χαραγµένο πάνω του ένα δελφίνι.

Θα έρθουν επιστήµονες να το πλαισιώσουν, όπως έρχονται και σ’ εµένα και µε ρωτάνε: «Τι κάνεις, βρε άνθρωπε µου; Μόνος σου τα κάνεις όλα αυτά;» και µε ενισχύουν από παντού µε πληροφορίες που καταγράφουν. Θα γίνουν αναρτήσεις, θα διαφηµιστεί από στόµα σε στόµα, σε όλο τον πλανήτη. Και δεν είναι κάτι ακριβό. Είναι µια νέα µορφή ανάπτυξης, για όλη την Πελοπόννησο, και µπορεί να έχει πολλές µορφές δράσεων, µε εκπαιδευτικά προγράµµατα για σχολεία, οργανωµένες επισκέψεις, και φυσικά µε ακόµη περισσότερα σκάφη σαν το δικό µου, µε διδασκαλία ενηµέρωσης στους καπεταναίους, να ξέρουν δηλαδή πώς και πότε δεν πλησιάζουµε τα δελφίνια. Π.χ. αν ένα δελφίνι δεν θέλει να το πλησιάσεις, κουνά την ουρά του στην επιφάνεια της θάλασσας. Τα δελφίνια θα χαρούν πάρα πολύ και θα βγουν να µας χαιρετήσουν αφού µας αγαπάνε. Είναι ένα µοντέλο ανάπτυξης µε ουσία διότι διαµορφώνει συνειδήσεις, πράγµα που έχουµε ανάγκη αυτές τις µέρες, που όλα ανατρέπονται...

Όποιος µπορεί µε οποιονδήποτε τρόπο να στηρίξει τον Νίκο στην προσπάθειά του αυτή, ας κάνει το βήµα. Ο «Άγγελος των θαλασσών» µάς χρειάζεται όσο κι εµείς. Για να κάνουµε την κοινωνία µας καλύτερη…

Πληροφορίες:

Νίκος Βογιατζάκης, 

τηλ.: 6975808432-6944877728

email: nikosvogia@gmail.com\

http://www.angelsofseas.gr

https://www.facebook.com/angelsofseas/

Πηγές άρθρου:

epathlo.gr

cnn.gr

ortsa.gr

Μουσείο Αρχαίας Κορίνθου: Αποδομήθηκε η έκθεση των επαναπατρισθέντων αρχαιοτήτων της Ρωμαϊκής Αίθουσας

Φωτογραφία: Λέκκας Νότης 2018

Την Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2018 με την βοήθεια των παιδιών της Ε’ Τάξης του Δημοτικού Σχολείου Αρχαίας Κορίνθου, στο πλαίσιο ενός βιωματικού μαθήματος για τις αρχαιότητες, αποδομήθηκε η έκθεση των επαναπατρισθέντων αρχαιοτήτων που βρισκόταν στην Ρωμαϊκή Αίθουσα του Μουσείου Αρχαίας Κορίνθου, από τον Δεκέμβριο του 2001.

Η εκπαιδευτική δράση στην οποία συμμετείχαν οι μαθητές της Ε’ Τάξης με τις δασκάλες τους κα Λιάνα Μότσια διευθύντρια του Δημοτικού Σχολείου και κα Κανατσούλη Μαρία, συντονίστηκε από τον συντηρητή της Εφορείας μας κ. Βλάσση Δεληστάθη, την συντηρήτρια της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών κα Νικόλ Αναστασάτου, την υποδιευθύντρια της Αμερικανικής Σχολής κα Ιουλία Τζώνου και τον κ. Μανώλη Παπαδάκη επιστημονικό συνεργάτη της Σχολής. Τα παιδιά πληροφορήθηκαν για την μεγάλη κλοπή του Μουσείου, την επιστροφή των αρχαιοτήτων στην γενέθλια γη και την μάστιγα της αρχαιοκαπηλίας με τις καταστροφικές της συνέπειες για την πολιτιστική μας κληρονομιά. 
Τα παιδιά βοήθησαν τους συντηρητές να απομακρύνουν τα αρχαία αντικείμενα από τις βιτρίνες, συζήτησαν με τους αρχαιολόγους για τον τρόπο κατασκευής τους και τις χρήσεις τους και ενημερώθηκαν για τον τρόπο συντήρησης και αποθήκευσής τους στις αποθήκες του Αρχαιολογικού Μουσείου.
Μετά την εκπαιδευτική δράση της Ε’ Τάξης υλοποιήθηκε ένα άλλο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με την ΣΤ’ Τάξη του Δημοτικού Σχολείου Αρχαίας Κορίνθου και την συμμετοχή των δασκάλων κας Γιαννίση Ανθής και κ. Κακογιάννη Παναγιώτη. Επρόκειτο για ένα πιλοτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που σχεδιάστηκε από την κα Βασιλική Χρήστου μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας. Τα παιδιά αναζήτησαν υλικά τεκμήρια ομορφιάς στα εκθέματα του Μουσείου και με την καθοδήγηση της κας Χρήστου και με την χρήση εποπτικού υλικού , διατύπωσα απόψεις και προβληματίστηκαν για τα αισθητικά πρότυπα και τις εκφράσεις του ωραίου από την αρχαιότητα έως σήμερα σε διαφορετικές χώρες και πολιτισμούς.
Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος αξιοποιήθηκαν αντικείμενα τόσο από την έκθεση των επαναπατρισθέντων όσο και από τις άλλες αίθουσες του Μουσείου. 
Όλες οι δράσεις πραγματοποιήθηκαν με την συνδρομή και συμμετοχή των Φυλάκων Αρχαιοτήτων του Μουσείου που βοήθησαν σε όλα τα στάδια προετοιμασίας και υλοποίησης των εκπαιδευτικών προγραμμάτων καθοδηγώντας και ενθαρρύνοντας τα παιδιά.

«Ευχαριστώ πάρα πολύ όλους τους συμμετέχοντες, το προσωπικό της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας, το προσωπικό της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, τους εκπαιδευτικούς του Δημοτικού Σχολείου Αρχαίας Κορίνθου, τους μεταπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστημίου Αιγαίου, αλλά πάνω απ’όλα ευχαριστώ τα παιδιά για την ενθουσιώδη αλλά προσεκτική παρουσία τους και συμμετοχή τους μέσα στους χώρους του Μουσείου αλλά και των αποθηκών.
Είναι πραγματικά συγκινητικό να διαπιστώνει κανείς με πόση προσήλωση, σεβασμό και φροντίδα αγγίζουν τα παιδιά τα αρχαία ειδώλια, τα οποία ζωντανεύουν μέσα στα παιδικά χέρια και αφηγούνται ιστορίες με οδηγό τις αισθήσεις»

Παναγιώτα Κασίμη

Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας

ΠΗΓΗ
Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας

ΒΙΝΤΕΟ – Οι Ιταλοί τιμούν τη Magna Grecia (Μεγάλη Ελλάδα) με ένα τραγούδι-ύμνο στον πολιτισμό μας

Η Μεγάλη Ελλάδα ή Μεγάλη Ελλάς, Magna Graecia στα λατινικά, Magna Grecia 

(ή, σπανιότερα, Grande Ellade) στα ιταλικά, ήταν η επικράτεια των διαφόρων αρχαίων Ελληνικών αποικιών στην Σικελία και νότια Ιταλία. Σύμφωνα με τον Στράβωνα που έχει γράψει την σημαντικότερη αρχαία γεωγραφία, η Μεγάλη Ελλάδα ιδρύθηκε ήδη από την εποχή του Τρωικού πολέμου από τους Έλληνες.

Οι Συρακούσες (αρχαία ελληνικά: Συρακοῦσαι, λατινικά: Syracusae, ιταλικά: Siracusa) είναι πόλη της Ιταλίας στη νοτιοανατολική ακτή της Σικελίας με πληθυσμό περίπου 125.000 κατοίκους. Ιδρύθηκε από τους αρχαίους Έλληνες το 734 ή το 733 π.Χ. και συγκεκριμένα από Κορίνθιους και Τενεάτες αποίκους. Ήταν η σημαντικότερη πόλη της Μεγάλης Ελλάδας και μια από τις σπουδαιότερες αρχαίες ελληνικές πόλεις. Στον Πελοποννησιακό πόλεμο (Σικελική εκστρατεία 415-413 π.Χ.) απέκρουσαν επίθεση των Αθηναίων. Στη συνέχεια εξελίχθηκε σε μια από τις ακμαιότερες, πλουσιότερες και δυνατότερες ελληνικές πόλεις της Σικελίας μέχρι την υποδούλωσή της στους Ρωμαίους το 212 π.Χ. Ο Κικέρωνας την αποκάλεσε «ωραιότατη και καταστόλιστη πόλη». Τα εντυπωσιακά ερείπια του κέντρου της αρχαίας πόλης, μαζί με την προϊστορική βραχώδη νεκρόπολη της Παντάλικα, που βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα δυτικά της πόλης, αποτελούν μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

Περιτριγυρισμένες από ισχυρότατα τείχη που είχαν μήκος 28 χλμ., οι Συρακούσες στολίζονταν από θαυμάσια ανάκτορα, όπως αυτό του Ιέρωνα, περίφημους ναούς της Αρτέμιδας και της Αθηνάς, από την κρήνη Αρέθουσα και το περίφημο θέατρο των Συρακουσών, αριστούργημα αρχιτεκτονικής και ακουστικής. Τα νομίσματά της, που σώθηκαν, είναι αληθινά καλλιτεχνήματα.

ΒΙΝΤΕΟ – Οι Ιταλοί τιμούν τη Magna Grecia (Μεγάλη Ελλάδα) με ένα τραγούδι-ύμνο στον πολιτισμό μας
Ένα υπέροχο νοσταλγικό τραγούδι-ύμνος για τον Ελληνισμό της Κάτω Ιταλίας και Σικελίας έφτιαξε το συγκρότημα Esperia πριν από περίπου 11 χρόνια (2007).

Τον 8ο με 6ο αιώνα π.Χ. ο αρχαίος ελληνικός κόσμος δημιούργησε μια δεύτερη μεγάλη και ένδοξη Ελλάδα, ίσως με περισσότερη αίγλη και επιτεύγματα από τις μητροπόλεις της, την λεγόμενη Magna Grecia.

Δυστυχώς το τραγούδι δεν είναι ευρέως γνωστό όμως είναι πραγματικά συγκινητικό το αποτέλεσμα. Η νοσταλγία για τον τότε ελληνισμό, ειδικά σε παραλληλισμό με τον σημερινό, είναι μεγάλη.

Αξίζει να το ακούσετε παρακάτω. Ευτυχώς κάποιος στο διαδίκτυο φρόντισε να το έχουμε και με ελληνικούς υπότιτλους:

Πλήθος και Τάλαρα ... Ατάκτως Ερριμμένα στην Κόρινθο

Πλήθος και Τάλαρα ... Ατάκτως Ερριμμένα

Ο καταλυματίας ~ αξιωματικός που μεριμνούσε για τα στρατιωτικά καταλύματα των στρατιωτών την εποχή του Όθωνα ~ και άλλοι Βαυαροί, μαζί με  πενήντα  αγωγιάτες ΄Ελληνες μετέφεραν πολλά τάληρα της Μαρίας Θηρεσίας,μητέρας του Όθωνα στο Ναύπλιο...!!!

Από την Στερεά,έφθασαν στην Κόρινθο και  μαζί με τον γιατρό του τάγματος κατάλυσαν σε ένα παντοπωλείο που στον πάνω όροφο είχε διαμερίσματα. Ο Επίσκοπος της Κορίνθου θέλησε να δει τον αρχηγό μας. Ανέβηκε συνοδευόμενος από  πολλούς ιερείς την σκάλα. ΄Οταν ανέβηκε εις την είσοδο του δωματίου κρατώντας την ποιμαντορική ν  του ράβδο εσηκώθηκαν όλοι οι αγωγιάτες για να φιλήσουν την χείρα της αυτού Πανιερότητος ΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ όμως αυτήν την έκαναν τόσο γρήγορα και συγχρονισμένα ώστε το δάπεδο που είχε λεπτές σανίδες και στηριζόταν πάνω σε λεπτά δοκάρια στους τοίχους έτριξε. Οι χωρικοί φοβήθηκαν και έτρεξαν προς την πόρτα κραυγάζοντας με μεγάλη ταραχή. ΄Ετσι ενώ το δάπεδο έτριζε εβυθίστηκαν όλοι προς τα κάτω και μόνο εγώ και ο γιατρός εμείναμε επάνω διότι ο επίσκοποςμε τον πρώτο τριγμόν του δαπέδου είχε κατέβει την σκάλα!

Εγώ έβαλα το ένα πόδι μου έξω από το παράθυρο και εκάθησα ιππαστί. Η θέση του γιατρού άρχισε να κινδυνεύει Το ντιβάνι έγινε επικλινές - '' Βοήθεια '' ! εκραύγαζε ο γιατρός βλέποντας με φρίκη εις το βάθος απ' όπου  ακούγονταν βόγγοι και κατάραι. Αλλά καμία βοήθεια το ντιβάνι έκλινε το δε στρώματου, που εκράτει και με ταςδύο του χείρας ο γιατρός εξωλίσθησε τελείως και ο ιατρός έπεσε με το στρώμα του εις το βάθος επάνω εις τας κεφαλάς των χωρικών και της επιτροπής του Ταμείου.
Το βαρύ ταμείον είχε πέσει επί μεγάλου πιθαριού γεμάτου ελαίου το οποίον κατέθραυσε  όλα δε επλημμύρισαν εξ ελαίου. Εντός του υγρού αυτού ευρίσκετο ο καταλυματίας και πλησίον του πολλοί χωρικοί οι οποίοι αν και ευρίσκοντο εις δυσάρεστον  θέσιν ώρμησαν εν τούτοις επί του σκορπισθέντος Μαμμωνά, δια να τον αλιεύσουν από το έλαιον τας σαρδέλλας τας ελαίας και τας άλλας ουσίας! Ο καταλυματίας εμάχετο εναντίον των βλασφημών και θυμώνων λησμονών εν τη οργή του την εντός του ελαίου θέσιν του. Προσεπάθει να συλλάβει τους αγωγιάτας εκ της μακράς οπισθίας κόμης των αλλά ματαίως...!!! Φωνάζοντες εκείνοι ηλίευσαν τα διεσπαρμένα τάληρα της Μαρίας Θηρεσίας*...!!!

*Τhaler Μαρίας Θηρεσίας.Νόμισμα της Φραγκοκρατίας

Τα πρώτα ευρωπαϊκά «τάληρα» αργυρά νομίσματα διαμέτρου περί τα 40 χιλ.,
 βάρους περί τα 29 γρ. και καθαρότητας περί τους 900 βαθμούς αργύρου,
 κόπηκαν στο αυστριακό Τιρόλο κατά την προτελευταία δεκαετία του 15ου αι.
 Καθώς είναι ουσιαστικά τα πρώτα αργυρά νομίσματα με βάρος μεγαλύτερο των 20 γρ.
 από την εποχή του αρχαιοελληνικού δεκαδράχμου, η κοπή τους σηματοδοτεί στο χώρο
 της νομισματικής την αρχή των νεώτερων χρόνων και ταυτόχρονα την αφετηρία της
 επικράτησης των Ευρωπαίων σε παγκόσμια κλίμακα. Το νόμισμα αυτό, το thaler,
 θα υιοθετηθεί σταδιακά και από άλλες δυνάμεις, όπως τις Κάτω Χώρες (daalder),
 τη Βενετία και τη Γένουα (tallero) και θα χρησιμοποιηθεί με συγγενείς ονομασίες,
 όπως dollar στις αγγλικές αποικίες της Β. Αφρικής, για να περιγράψει και άλλα
 αργυρά νομίσματα των αυτών περίπου διαστάσεων και βάρους.

Σήμερα, οι επανακοπες ταληρα Θηρεσιας, που εχουν δηλαδη την χρονολογια 1780, κοστίζουν σε αριστη κατασταση περίπου 22€ ευρω, δυο ευρω πανω-κατω.
Κυκλοφορημενες σειρές πανε απο 16€ εως 18€ ευρω το πολύ.

ΟΙ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΙ ΦΡΥΓΕΣ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΟΥ

Aγάλματα αιχμαλώτων από την Φρυγία
 Β΄ μισό 2ου αι. - αρχές 3ου αι. μ.Χ.

Κόρινθος, αποικία Ρωμαίων
Γιγαντιαία αγάλματα αιχμαλώτων από την Φρυγία, που χρησίμευαν ως πεσσοί στην «Πρόσοψη των Αιχμαλώτων» της Βόρειας Βασιλικής.

Οι Φρύγες 

Κατά τον Ηρόδοτο ήταν αρχαίος λαός που μετανάστευσε στη Μικρά Ασία, από τη Βαλκανική, οπότε και μετονομάστηκαν από "Βρύγες" σε "Φρύγες". Ήταν αρχαίος ινδο-ευρωπαϊκός λαός που κατέλαβε τη δυτικοκεντρική Μικρά Ασία μετά την κατάρρευση των Χετταίων. Το βασίλειό τους το ίδρυσαν περί τα μέσα της 2ης χιλιετίας προς τη 1η χιλιετία π.Χ. για να κατακτηθούν έπειτα από τους Λυδούς. Έκτοτε δεν κατάφεραν να ανακτήσουν την ανεξαρτησία τους.

Οι Φρύγες σύμφωνα με τον Ρώσο ιστορικό Ιγκόρ Ντιακόνωφ (Igor Diakonoff) πιθανόν ταυτίζονται με τον λαό "Μουσκί" των Ασσυριακών επιγραφών και τους "Μεσέχ" της Βίβλου που κάνουν την εμφάνισή τους ως βόρειος πολεμοχαρής λαός.Στην ιστοριογραφία έχει γίνει προσπάθεια ταύτισης των Φρυγών με τους πρωτο-Αρμένιους. Ο Ηρόδοτος τον 5ο αιώνα π.Χ. παραθέτει ότι οι Αρμένιοι ήταν αποικιστές της Φρυγίας:

"Ἀρμένιοι δὲ κατά περ Φρύγες ἐσεσάχατο, ἐόντες Φρυγῶν ἄποικοι

Κατά τον 8ο αιώνα π.Χ. οι Φρύγες είχαν καταλάβει την Καππαδοκία, την Καταονία, τη Λυκαονία και αργότερα τη Λυδία, εκτεινόμενοι από τα παράλια του Αιγαίου μέχρι τον ποταμό Ευφράτη, εκτός από τη Μυσία και τη Βιθυνία. Με την εισβολή των Κιμμερίων τον 7ο αιώνα, ο τελευταίος βασιλιάς των Φρυγών Μίδας πέφτει μαχόμενος, οι Φρύγες κατακτώνται, γεγονός που οδήγησε βαθμιαία υποταγή τους από τους νικήσαντες Κιμμερίους στους Λυδούς αργότερα τον 6ο αιώνα π.Χ..

Με την επέκταση του κράτους των Περσών, υποτάχθηκαν σ' αυτούς. Έπειτα περιήλθαν στην επικυριαρχία του Μ. Αλεξάνδρου ο οποίος διόρισε σατράπη στη χώρα τους τον Αντίγονο από το 333 π.Χ.

Η φρυγική γλώσσα ήταν ινδοευρωπαϊκή γλώσσα. Υπάρχουν σε αυτήν ομοιότητες με τη λατινική αλλά, αναμφισβήτητα, η φρυγική είναι πιο στενά συνδεδεμένη με την ελληνική. Οι δύο αυτές γλώσσες ανήκαν αναμφίβολα στην ίδια διαλεκτική υπο-ομάδα της πρώιμης Ινδοευρωπαϊκής. Παράδειγμα φρυγικής πρότασης, που υποδεικνύει κοινή καταγωγή με την ελληνική, είναι η παρακάτω επιγραφή από τον τάφο του Μίδα. Οι δύο προσδιορισμοί που απαντώνται σε αυτήν, και οι οποίοι απαντώνται στα μυκηναϊκά κείμενα ως lawagetas και wanax, δεν θεωρούνται δάνεια από την ελληνική αλλά μάλλον αντανακλούν κοινή κληρονομιά με αυτή.

Οι κατοικίες των Φρυγών, συνηθίζονταν να κατασκευάζονται σε κοιλώδεις βράχους και να διαμορφώνουν κατοικίες μέσα σ' αυτούς. Κατά τους αρχαίους, η μουσική των Φρυγών είχε έντονο διεγερτικό τόνο. Η θρησκεία τους συνδεόταν με τη γη. Κύριες θεότητες ήταν ο Σαβάζιος ή Βαγαίος, θεός αντίστοιχος του Δία, η «μήτηρ» Γη, η Κυβέλη ή Άγδιστις ή Νάνα. Οι γιορτές προς τιμήν της θεάς Κυβέλης εορταζόταν με έντονο θόρυβο, προπομποί του άρματός ήταν οι ιερείς της, οι αποκαλούμενοι κορύβαντες, ακολουθούμενοι από πλήθος ανδρών που κραύγαζαν με τη συνοδεία θορυβωδών ήχων από σάλπιγγες, κέρατα, αυλούς και κύμβαλα. Με τη λατρεία της Κυβέλης συνδεόταν και η λατρεία του γιου και ερωμένου της Άττυος, θεού που συμβόλιζε την περιοδική βλάστηση της Γης, όμοιο με τον αντίστοιχο μύθο της Περσεφόνης. Άλλοι θεοί ήταν ο Διόνυσος και η σεληνιακή θεά Μιν.

Μετά την Μακεδονική κατάκτηση, χάνεται κάθε ιστορική αναφορά σε αυτούς, όταν υποτάσσονται στους Ρωμαίους. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο, φαίνεται ότι οι Φρύγες συγχωνεύτηκαν με τους υπόλοιπους κατοίκους της Μικράς Ασίας και έλαβαν υψηλά αξιώματα στα στρατιωτικά και στα πολιτικά πράγματα της Αυτοκρατορίας. Ανέδειξαν μάλιστα και δυναστεία Αυτοκρατόρων, τη λεγόμενη Φρυγιανή Δυναστεία (820-867), από την οποία ανήλθαν στο βυζαντινό θρόνο τρεις αυτοκράτορες.

Για το βασιλικό όνομα "Μίδας", έχει διατυπωθεί η άποψη ότι αναφέρεται σε τουλάχιστον δύο διαφορετικά πρόσωπα, έναν βασιλιά που αναφέρεται σε γεγονότα του 696 και σε αυτόν που σκοτώθηκε κατά την εισβολή των Κιμμερίων. Κατά μια άλλη σύγχρονη θεωρία, οι βασιλείς των Φρυγών έφεραν ονόματα εναλλάξ "Γόρδιος" και "Μίδας" τα οποία φαίνεται πως δεν ήταν κύρια, αλλά σχεδόν τιμητικοί τίτλοι. Το τοπωνύμιο Γόρδιος συναντάται επίσης στην αρχαιότητα, όταν ο Αλέξανδρος ο Μέγας έκοψε με το ξίφος του τον Γόρδιο Δεσμό.

Κατά τον Όμηρο,οι Φρύγες ήταν σύμμαχοι των Τρώων στον πόλεμο κατά των Αμαζόνων. Μάλιστα η Εκάβη, σύζυγος του Πριάμου, ήταν κόρη του βασιλιά των Φρυγών Δύμα. Βασιλιάς των Φρυγών επίσης ήταν ο μυθικός Μίδας.

536 μ.χ Το χειρότερο έτος της ανθρωπότητας!

Ζούμε σε μια αρκετά ειρηνική και ευημερούσα εποχή. Παρά τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε, είναι ασφαλές να πούμε ότι συνολικά ζούμε σε μια αρκετά καλή χρονική περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας.

Κι αυτό έχει σημασία γιατί οι ιστορικοί πιστεύουν ότι έχουν εντοπίσει με ακρίβεια το χειρότερο έτος για την ανθρωπότητα. Είναι το έτος 536 μ.Χ. Οι ερευνητές, κοιτώντας πίσω, διαπίστωσαν ότι το έτος 536 ήταν ιδιαίτερα τρομακτικό για πολλούς λόγους.Ένα άρθρο που γράφτηκε για το περιοδικό Antiquity διευκρινίζει ότι κατά την αναζήτηση πληροφοριών για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο ανακάλυψαν ένα συγκλονιστικά μεγάλο αριθμό φυσικών καταστροφών και κλιματικών αλλαγών που συνέβησαν ταυτόχρονα και επικεντρώνονται στη συγκεκριμένη χρονιά.

Ο Michael McCormick, συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε στο Science Magazine: «Ήταν η αρχή μιας από τις χειρότερες περιόδους για να ζει κανείς, αν όχι της χειρότερης. Εξαιτίας των δραστικών κλιματικών αλλαγών που συνέβησαν, πλήθους καταιγίδων και μερικών από τις πιο ψυχρές θερμοκρασίες που έχουν παρατηρηθεί ποτέ, παρουσιάστηκαν εκτεταμένοι λιμοί σε αρκετές περιοχές του πλανήτη».

Η αιτία φαίνεται ότι ήταν ένα ηφαίστειο στην Ισλανδία, του οποίου η έκρηξη περιείχε ηφαιστειακό γυαλί, το οποίο βρέθηκε σε πολλές περιοχές της Ευρώπης.

Τα λόγια του βυζαντινού ιστορικού Προκόπιου μας δίνουν μια ιδέα: «Το φως του ήλιου έχασε τη λαμπρότητά του και ξαφνικά άρχισε να μοιάζει με το χλωμό φως του φεγγαριού, ένα φαινόμενο που κράτησε για έναν ολόκληρο χρόνο»

Αναφέρει επίσης ότι η αλλόκοτη εξασθένιση του ηλιακού φωτός είχε ως αποτέλεσμα να ξεσπάσουν επιδημίες σε ολόκληρη την αυτοκρατορία, πόλεμοι και κοινωνικές αναταραχές.

Σύμφωνα με ένα διασωθέν χειρόγραφο από τη Συρία που αναφέρεται στην ίδια χρονική περίοδο, «ο ήλιος άρχισε να σκοτεινιάζει κατά τη διάρκεια της ημέρας και το φεγγάρι τη νύχτα ενώ η θάλασσα ήταν ταραγμένη και καλυμμένη από αφρούς.»

Πραγματικά, σήμερα γνωρίζουμε ότι εκείνα τα χρόνια συνέβησαν όντως ορισμένα γεγονότα που συνηγορούν υπέρ της παραπάνω άποψης. Για παράδειγμα, μια θανατηφόρα ασθένεια σάρωσε τα εδάφη της Βυζαντινής αυτοκρατορίας κατά τα έτη 541 και 542 μχ και έμεινε γνωστή ως η «Πανούκλα του Ιουστινιανού.» Σύμφωνα με σύγχρονες εκτιμήσεις, σχεδόν το 1/3 του συνολικού πληθυσμού της Βυζαντινής Επικράτειας πέθανε κατά τη διάρκεια εκείνης της επιδημίας. Ο Προκόπιος περιγράφει μάλιστα κάποια από τα τρομακτικά συμπτώματα της θανατηφόρας εκείνης αρρώστιας: Υψηλός πυρετός και πρήξιμο σε ολόκληρο το σώμα των θυμάτων της.

Στην Κίνα, το ίδιος έτος, δηλαδή το 536 μ.Χ. ξέσπασε πείνα εξαιτίας μιας πολύ εκτεταμένης ξηρασίας που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο πολλών ανθρώπων. Υπήρξαν επίσης αναφορές για μια «κίτρινη σκόνη που έπεφτε από τον ουρανό σαν χιόνι.» Το ίδιο έτος η περιοχή της σημερινής Κορέας δοκιμάστηκε από πολύ δυνατές θύελλες και καταστροφικές πλημμύρες. Στην περιοχή της Μεσοποταμίας καταγράφηκαν πρωτοφανείς χιονοπτώσεις, φαινόμενο εντελώς ασυνήθιστο για τη συγκεκριμένη περιοχή. Αλλά και η Σκανδιναβική χερσόνησος υπέφερε πολύ. Σύμφωνα με σχετικά αρχαιολογικά ευρήματα, σχεδόν το 75% των χωριών σε πολλές περιοχές της Σουηδίας εγκαταλείφθηκαν από τους κατοίκους τους.

Θεωρείται μάλιστα ότι ήταν αυτό το γεγονός που πυροδότησε τις μεταγενέστερες επιδρομές των Βίκινγκς στις νοτιότερες και πιο εύπορες ευρωπαϊκές ακτές. Η μαζική μετανάστευση των μογγολικών φυλών προς τη Δύση, η πτώση της Περσικής Αυτοκρατορίας και η άνοδος και ταχύτατη εξάπλωση του Ισλάμ, μπορεί να οφείλονται σε αυτό το γεγονός. Σύμφωνα δε με πολλούς σύγχρονους ιστορικούς, η διολίσθηση του δυτικού κόσμου στους σκοτεινούς αιώνες και τη μεσαιωνική εποχή θα μπορούσε κάλλιστα να προκλήθηκε από την εμφάνιση αυτού του καταστροφικού κλιματικού γεγονότος.

Πηγή: Δ. Καβατζικλής, LiFO

«Μέτρο για όλα τα πράγματα είναι ο άνθρωπος»?

ἄνθρωπος μέτρον

φράση του Πρωταγόρα που σημαίνει :

«για όλα τα πράγματα μέτρο είναι ο άνθρωπος»

«Μέτρο για όλα τα πράγματα είναι ο άνθρωπος»: Tα κριτήρια της γνώσης

Γιατί εγώ υποστηρίζω, βέβαια, ότι η αλήθεια είναι όπως την έχω γράψει, δηλαδή ότι καθένας μας είναι μέτρο και για όσα υπάρχουν και για όσα δεν υπάρχουν κι ότι πραγματικά είναι αναρίθμητες οι διαφορές  του ενός από τον άλλο ως προς αυτό, αφού άλλα πράγματα υπάρχουν και φαίνονται σύμφωνα με την άποψη του ενός και άλλα σύμφωνα με την άποψη του άλλου…

(Πλάτων, Θεαίτητος, 166d)

Η συζήτηση για τους θεούς:

Οι παλαιοί νομοθέτες επινόησαν τον θεό σαν, κατά κάποιο τρόπο, επιτηρητή των σωστών πράξεων και σφαλμάτων του ανθρώπου, ώστε –από φόβο για τη θεϊκή τιμωρία– κανένας να μην αδικεί κρυφά τον διπλανό του.

(Κριτίας, απόσπ. DK 88 B)

Για τους θεούς δεν μπορώ να γνωρίζω τίποτα ούτε ότι υπάρχουν ούτε ότι δεν υπάρχουν.

(Πρωταγόρας, DK A3)

Τον ήλιο και το φεγγάρι και τα ποτάμια και τις πηγές και γενικά όλα όσα επενεργούν ευεργετικά στη ζωή οι παλαιοί τα εξέλαβαν, λόγω της ωφελιμότητάς τους, για θεούς, ακριβώς όπως οι Αιγύπτιοι τον Νείλο.

(Πρόδικος, απόσπ. DK B35)

Μέτρο… άνθρωπος: το απόσπασμα αυτό είναι από τον διάλογο του Πλάτωνα Θεαίτητος και συνήθως ονομάζεται Απολογία ή Υπεράσπιση του Πρωταγόρα. O Πρωταγόρας, αρχηγέτης της σοφιστικής, με τη διδασκαλία του ότι «μέτρο για όλα τα πράγματα είναι ο άνθρωπος» υπογραμμίζει τον σχετικό χαρακτήρα της γνώσης, δέχεται ότι ο κάθε άνθρωπος είναι το κριτήριο για όλα τα θέματα, τα συγκεκριμένα και τα αφηρημένα, και εισάγει στη φιλοσοφία τον σχετικισμό. Η διδασκαλία αυτή εκφράζει τη θέση ότι κάθε γνώμη λογίζεται εξίσου αληθινή με οποιαδήποτε άλλη.

Αναρίθμητες διαφορές: ο Πρωταγόρας υποστηρίζει ότι επειδή η γνώση και η εμπειρία ποικίλλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, γι' αυτόν τον λόγο υπάρχουν διαφορές στις αντιλήψεις και τις κρίσεις των ανθρώπων για την υλική πραγματικότητα. H γνώση είναι, συνεπώς, σχετική. Το ίδιο ισχύει για τα ήθη και τις συνήθειες σε διαφορετικούς πολιτισμούς και λαούς.

Υπάρχουν και φαίνονται… άλλου:

 ο Πρωταγόρας κάνει λόγο για την ποικιλία των γνωμών και συνηθειών που αφορά όχι μόνο στη γνώση αλλά και την αξιολόγηση των πραγμάτων. Θεωρούσε ότι για κάθε πράγμα είναι δυνατόν να δοθούν δυο διαφορετικές εξηγήσεις, ανάλογα με το πώς «φαίνεται» σε μένα ή σε σένα.

Δεν μπορώ να γνωρίζω τίποτα: στάση αγνωστικισμού. O Πρωταγόρας αναγνωρίζει πως ο άνθρωπος έχει περιορισμένες δυνατότητες και η ζωή του είναι σύντομη, γι' αυτό δεν μπορεί να έχει κανείς βέβαιη γνώση για τίποτε, κατά συνέπεια ούτε για τους θεούς. Tα ερωτήματα που έθετε φαίνονταν να υπονομεύουν τη δημόσια λατρεία των θεών.

Λόγω της ωφελιμότητάς τους:

 οι φυσικές δυνάμεις, οι πλούσιοι φυσικοί πόροι και τα αγαθά από τη γεωργική δραστηριότητα αναγνωρίστηκαν στην αρχαιότητα από τους ανθρώπους ως θεοί. Με την παρατήρηση αυτή ο Πρόδικος, μαθητής του Πρωταγόρα, εξηγεί την πίστη στους θεούς με πράγματα υλικά, που συντηρούν και ωφελούν την ανθρώπινη ζωή, και θεωρεί πως η θρησκεία έχει ανθρώπινη προέλευση. Εξαιτίας αυτών των απόψεων κατηγορήθηκε για αθεΐα.

Όπως οι Αιγύπτιοι:

 σύγκριση με τις συνήθειες άλλων τόπων και κοινωνιών. Με τον τρόπο αυτόν οι Σοφιστές μπορούσαν να δείχνουν τη σχετικότητα των πίστεων, των ηθών αλλά και των νόμων.

Επινόησαν:

 ο Κριτίας, θείος του Πλάτωνα, μαθητής του Σωκράτη και ένας από τους τριάκοντα τυράννους, αναζητά τις απαρχές της θρησκείας και την προέλευση της ιδέας του θεού και υποστηρίζει εδώ ότι οι θεοί είναι επινόηση των ανθρώπων, είναι δηλ. αποτέλεσμα μιας σύμβασης ή συμφωνίας μεταξύ των ανθρώπων.

Να μην αδικεί κρυφά:

εδώ υποστηρίζει πως οι άνθρωποι είναι δίκαιοι, επειδή φοβούνται την τιμωρία των θεών και όχι από κάποιο αίσθημα δικαίου. Οι νόμοι δεν μπορούν, χωρίς τη βοήθεια της θρησκείας, να αντιμετωπίσουν την κρυφή παρανομία και την αναρχία.

Το απόσπασμα του σκεπτικού φιλοσόφου και ιατρού Σέξτου του Εμπειρικού (2ος-3ος αι. μ.Χ.) που παραθέτουμε ερμηνεύει με σαφήνεια τους όρους της φράσης του Πρωταγόρα πάντων χρημάτων μέτρον ἄνθρωπος ἐστίν:

Επίσης, κατά τον Πρωταγόρα, μέτρο για όλα τα πράγματα είναι ο άνθρωπος, για όσα υπάρχουν ότι υπάρχουν, και για όσα δεν υπάρχουν ότι δεν υπάρχουν· με τον όρο «μέτρο» εννοεί το κριτήριο, με τον όρο «χρήματα» τα πράγματα, ώστε τελικά να υποστηρίζει ότι το κριτήριο για όλα τα πράγματα είναι ο άνθρωπος:

 για όσα υπάρχουν ότι υπάρχουν, για όσα δεν υπάρχουν ότι δεν υπάρχουν. Κατά συνέπεια δέχεται μόνο ό,τι φαίνεται στον καθένα ατομικά, εισάγοντας έτσι τη σχετικότητα […]

(Σέξτος ὁ Ἐμπειρικός, Πυρρώνειαι Ὑποτυπώσεις, Ι, 216)

«όλα τα πράγματα στην κατάλληλη περίσταση είναι σωστά, στην ακατάλληλη αταίριαστα»

…Και είναι σωστό να κάνεις καλό στους φίλους, αταίριαστο όμως να κάνεις κάτι τέτοιο στους εχθρούς· κι άπρεπο να ξεφεύγεις από τους εχθρούς, καλό όμως να ξεφεύγεις από τους αντιπάλους σου αθλητές στο στάδιο […] Προχωρώ σε πράγματα που τα θεωρούν αταίριαστα πολιτείες ολόκληρες και λαοί: λ.χ. για τους Λακεδαιμονίους είναι σωστό να γυμνάζονται οι κοπέλες και να κυκλοφορούν ξεμπράτσωτες και χωρίς χιτώνα, ενώ για τους Ίωνες αυτό είναι ντροπή. Και το θεωρούν σωστό [στη Σπάρτη] να μη μαθαίνουν τα παιδιά μουσική και γράμματα, ενώ για τους Ίωνες είναι ντροπή να μην τα γνωρίζουν όλ' αυτά […]

(Ἀνώνυμος, ∆ισσοί λόγοι, «Περὶ καλοῦ καὶ αἰσχροῦ», 7-10, 18-20)

«Πάντων χρημάτων μέτρον εστίν άνθρωπος, των μεν όντων ως έστιν, των δε μη όντων ως ουκ έστιν».

Mε αυτές τις αρχές οικοδομήθηκε πριν 2.500 χρόνια η Δημοκρατία. Tη Δημοκρατία τη γέννησε η ανάγκη. Η ανάγκη απελευθέρωσης από τυραννικά καθεστώτα. Η ανάγκη της απελευθέρωσης του ανθρώπου από αιώνες ολιγαρχίας, απολυταρχίας, σκοταδισμού. Στα 2.500 χρόνια που ακολούθησαν τα πισωγυρίσματα άπειρα. Ακόμα και από καθεστώτα που χρησιμοποίησαν το όνομά της. Τη χρησιμοποίησαν ως περιτύλιγμα για να επιβάλλουν απολυταρχία. Στο όνομά της οι εχθροί της έσπειραν δικτατορίες, οικονομικές, πολιτικές, οικολογικές, πάντα με εχθρό τον άνθρωπο και στόχο το χρήμα και την εξουσία πάνω στον άνθρωπο. Που στο όνομα ισολογισμών, πέταγαν σαν περιττούς αριθμούς τους ανθρώπους και τις ανάγκες τους.

Είναι γέννημα της ανάγκης για περισσότερη Δημοκρατία, της ανάγκης πολιτικών στις οποίες «μέτρον εστί ο άνθρωπος».

Εκείνο που ακριβώς θέλει να τονίσει ο μεγάλος σοφιστής με τη ρήση του αυτή, που σημαίνει ότι απ' όλα τα πράγματα το κριτήριο είναι ο άνθρωπος, είναι κάτι που σήμερα λειτουργεί περίπου ως αξίωμα στην πολιτική και κοινωνική μας ζωή, τουλάχιστον σε θεωρητική βάση. Η φράση του αυτή, αλλά και η όλη φιλοσοφία του Πρωταγόρα αποτελεί το θεμέλιο της δημοκρατίας, αλλά και των ατομικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ο Πρωταγόρας, θέλει να εξάρει το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να έχει γνώμη για όλα τα πράγματα και αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι ανήκει στους αντι-τεχνοκράτες πολιτικούς φιλοσόφους και στοχαστές, αφού, σύμφωνα με τον πολιτιστικό του μύθο που μας παραδίνει ο Πλάτωνας, στο διάλογο του που φέρει το όνομα του μεγάλου αυτού δημοκράτη Σοφιστή, όλοι οι άνθρωποι μπορούν και πρέπει να έχουν το δικαίωμα να ασκούν την πολιτική τέχνη ή έστω να συμμετέχουν με κάποιον τρόπο στην άσκησή της.

 (Πλατ. Πρωταγόρας 322d).

Σύμφωνα, δηλαδή, με τη διδασκαλία του Πρωταγόρα, η πολιτική τέχνη και αρετή ανήκουν στην ίδια τη φύση του ανθρώπου. Είναι κατά συνέπειαν ο Πρωταγόρας ριζικά αντίθετος στην τεχνοκρατική και αριστοκρατική περί της πολιτικής τέχνης αντίληψη και θεωρία σύμφωνα με την οποία η πολιτική τέχνη και επιστήμη είναι δυνατότητα που την έχουν από τη φύση τους και στη συνέχεια μπορούν με την κατάλληλη παιδεία να την καταστήσουν ικανότητα μόνο λίγοι, και αυτοί μόνο πρέπει να την ασκούν. Όλοι οι άνθρωποι διαθέτουν τον απαραίτητο για την πολιτική τέχνη φυσικό εξοπλισμό, που έγκειται σε δύο φυσικές αρετές που είναι η αιδώς και η δίκη, οι οποίες και συνιστούν το θεμέλιο της δημοκρατίας.

Επεξηγώντας τον όρο «άνθρωπος», που αναφέρεται στη ρήση του Πρωταγόρα:

O μεγάλος Σοφιστής, με την περίφημη αυτή ρήση του δεν θέλει να προβάλει με τον όρο αυτό έναν ακραίο υποκειμενισμό και σχετικισμό αλλά προσπαθεί να κατοχυρώσει τις ατομικές ελευθερίες και γενικά τα ατομικά δικαιώματα του ανθρώπου, ώστε να εξισώσει τους αδύναμους και τους ισχυρούς θεμελιώνοντας τις αρχές της ισονομίας και της ισηγορίας με βάση και κοινό παρονομαστή την κοινή φύση των ανθρώπων. Και είναι γι’ αυτό το λόγο, που ο Πρωταγόρας θεωρείται ο πιο παλιός θεωρητικός της δημοκρατίας. Αυτό που πραγματικά είναι κριτήριο για το τι είναι δίκαιο και τι άδικο, τι ωραίο και τι άσχημο, τι ευσεβές και τι ασεβές, τι ηθικό και τι μη ηθικό δεν είναι η ανθρώπινη γνώμη του κάθε ατόμου, αλλά η κοινή βούληση της πόλεως. Δηλαδή μιας ορισμένης κοινωνίας, ενός συγκεκριμένου λαού.

Είναι αυτό που ο ίδιος ο Πρωταγόρας ονομάζει το «κοινή δόξαν». Δηλαδή αυτό που απηχεί την κοινή, την κρατούσα γνώμη, τη συναίνεση, τη βούληση της πλειοψηφίας. Είναι το μέτρο της δημοκρατικής λειτουργίας της πόλεως-κράτους. Είναι το βάθρο της δημοκρατικής ζωής. Και αυτό δεν εκφράζει μόνο το κοινό περί δικαίου αίσθημα, αλλά προσδιορίζει και την πηγή του δικαίου.

 Δεν είναι ένα δεδομένο της φύσης, δεν είναι κάτι απόλυτο και μεταφυσικό, αλλά μια κοινωνικοπολιτική σύμβαση, μια κοινωνική συνθήκη, είναι αυτό που αργότερα θα ονομαστεί κοινωνικό συμβόλαιο. Είναι δηλαδή κάτι που υπόκειται σε χρονικούς και τοπικούς προσδιορισμούς και εκφράζεται μεσα από τα ήθη και τα έθιμα, μέσα από τους νόμους κάθε λαού. Δηλαδή, το φυσιολογικό για τον πολίτη ενός κράτους είναι τα έθιμά του και οι νόμοι του. Κάθε κράτος διατηρεί τους νόμους του για όσο χρόνο τους θεωρεί καλούς και χρήσιμους. Γι' αυτό και διαφορετικά κράτη αποκλίνουν μεταξύ τους ως προς τους νόμους, τα ήθη, τα έθιμα και με μια λέξη την κουλτούρα τους. Ακόμα και στο πλαίσιο του ίδιου λαού, του ίδιου κράτους, αλλάζουν οι νόμοι και οι περί ηθικής αντιλήψεις από καιρού εις καιρόν με βάση το συλλογικό κριτήριο ή με άλλα λόγια, το «κοινή δόξαν» περί δικαίου και ηθικής περί καλού και κακού. Κατά συνέπεια το μέτρο, δηλαδή το κριτήριο για τα πράγματα ως «χρήματα» δηλαδή για την ποιότητά τους και την αξία τους εν σχέσει με εμάς, είναι κάθε φορά η συγκεκριμένη κοινωνία, ο συγκεκριμένος λαός που έχει το δικό του «κοινή δόξαν», τον δικό του ηθικό κώδικα, τη δική του αξιολογία.

Τι σημαίνει πράγματα και τι χρήματα

O Πρωταγόρας με τη λέξη «μέτρον» εννοεί το κριτήριο, ενώ με τη λέξη «χρήματα» δεν δηλώνει συγκεκριμένα πράγματα αλλά κατηγορήματα, δηλαδή ιδιότητες και ποιότητες που αποδίδονται στα πράγματα. Άλλωστε, πώς είναι δυνατόν, να είναι ο άνθρωπος κριτήριο για την ύπαρξη ή μη ύπαρξη συγκεκριμένων πραγμάτων, όπως τα ζώα, τα δέντρα, τα βουνά, οι θάλασσες κτλ.;

 Το κριτήριο έχει νόημα μόνο όπου μπορεί να μετρηθεί να αξιολογηθεί κάτι υπαρκτό.

Όταν λοιπόν, ο Πρωταγόρας μας λέει ότι κριτήριο για όλα τα πράγματα είναι ο άνθρωπος που σημαίνει, αν εμπιστευθούμε τον Πλάτωνα, ότι ο τρόπος με τον οποίο βλέπει ο άλφα τα πράγματα αποτελεί γι’ αυτόν την αλήθεια και ο τρόπος που τα βλέπει ο βήτα επίσης αποτελεί γι' αυτόν την αλήθεια, τότε ο Πρωταγόρας ταυτίζει την αλήθεια με τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας βλέπει τα διάφορα πράγματα.

Ο ιδιαίτερος δηλαδή τρόπος θεώρησης των πραγμάτων από κάθε άτομο είναι το προσωπικό, το υποκειμενικό κριτήριο του κάθε ανθρώπου. Ο άνθρωπος ως άτομο είναι κριτήριο για τις ποιότητες και τις ιδιότητες των πραγμάτων για την αξία τους και για τη σχέση τους με τον ίδιο, και σε καμιά περίπτωση για το αν κάποια πράγματα υπάρχουν ή δεν υπάρχουν, γιατί τα πράγματα καθ’ εαυτά δεν εξαρτώνται από τις ανθρώπινες κρίσεις. Οι κρίσεις μας δεν είναι καθοριστικές για τα πράγματα. Αντιθέτως τα πράγματα είναι καθοριστικά για τις κρίσεις μας. Έτσι, όταν οι κρίσεις μας ανταποκρίνονται στα πράγματα, εκφράζουν αλήθειες και στην αντίθετη περίπτωση ψεύδη.

Και επειδή η λέξη χρήματα σημαίνει ποιότητες και ιδιότητες των πραγμάτων και όχι τα ίδια τα πράγματα, είναι γι' αυτό που ο Πρωταγόρας χρησιμοποιεί τη λέξη χρήματα και όχι τη λέξη πράγματα. Επειδή το χρήμα είναι ένα πράγμα που κάποιος το χρησιμοποιεί.:  Ώ χρήται τις.

Αξιοσημείωτο είναι ότι το "μέτρον χρημάτων" προσδιορίζεται όχι μόνο θετικά, μέσω των  αξιών που υπάρχουν, (των μεν όντων ως έστιν), αλλά και αρνητικά, για το γεγονός ότι δεν υπάρχουν, (των δε μη όντων, ως ουκ έστιν), είτε ως καταγραμμένη γνωστική επάρκεια, είτε -και το πιο σημαντικό- ως  ατομική, επεξεργασμένη άποψη του κάθε ατόμου για κάθε "χρήμα", γεγονός που προσδιορίζει και την αξία ή την απαξία, τη μειονεξία του κάθε ανθρώπου.

Και αφού, λίγο- πολύ, καταλάβαμε τι θέλει να πει ο «ποιητής» δηλαδή ο Πρωταγόρας έρχεται η Μιμίκα Κρανάκη με το βιβλίο της, Φιλέλληνες, όπου ανάμεσα σε άλλα προσφιλή της «ανατρεπτικά"», και με επιδέξια ανακατανομή των συντακτικών στοιχείων τής πρότασης, την... ανατρέπει ως εξής:

 «Πάντων ανθρώπων μέτρον χρήμα...». 

Κι όλα μου τα ανατρέπει στο μυαλό... και λέω:

Που είσαι Πρωταγόρα να δεις την αγορά των εντός και εκτός (κι επί τα αυτά) Μνημονίων

Και των ανθρώπων μέτρον χρήμα!

Aν είσαι ψηφοφόρος και ψηφίζεις σκέψου πριν ψηφίσεις αν θα ψηφίσεις, πραγματικά αυτό που ήθελες να ψηφίσεις ή νόμιζες ότι  ψηφίζοντας το ψηφίζεις για εσένα, ενώ στην πραγματικότητα δεν έχεις ψηφίσει!